Page 350 - BUT THUAT NGUYEN DU TRNG DOAN TRUONG TAN THANH

Nghe đạo-cô Tam-Hợp tiên-tri, vãi Giác-Duyên vội thuê
người đánh bè tìm kiếm vớt nàng, đem về thảo-am.

c) Về phía Kim Trọng:

Thừa dịp trị-nhậm hết hạt Lâm-Truy lại đến Nam-Bình,
chàng dò hỏi được tin-tức, tới sông Tiền-Ðường, nghe dân
địa-phương thuật lại, nên lập đàn tràng giải-oan cho người
xấu số. Và cũng vì vậy mà khi Giác-Duyên tình cờ đi ngang
qua,

“Trông lên linh-vị chữ bài,

Thất kinh, mới hỏi: Những người đâu ta,

Với nàng thân-thích gần xa?

Người còn, sao bỗng làm ma khóc người?”

bấy giờ mới biết được “thân-thích xa gần” là ai:

“Này chồng, này mẹ, này, cha,

Này là em ruột, này là em dâu”

Phải có sự-kiện “Tiền-Ðường” này thì việc chuyển
sang khúc quanh của đời Kiều mới tự-nhiên hợp-tình. Nó
vừa kết-liễu kiếp đoạn-trường, vừa mở ra một trời mới cho
tiếng “đoạn-trường tân-thanh” được cất lên vang vọng sứ-
điệp của Nguyễn-Du qua cuộc tranh cãi giữa cặp tình-nhân
Kim, Kiều. Phải có sự-kiện “Tiền-Ðường” này thì, qua sự
tái-xuất của hồn Ðạm-Tiên, qua lời đạo-cô Tam-Hợp, mới
thấy được triết-thuyết của Nguyễn Du với đáp-số cho luận-
đề “tài mệnh tương-đố”, với cách giải-quyết thoả-đáng mọi
vấn-nạn cho con người trong mối tương-quan tam tài “Thiên,

349