Page 233 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

Chàng tá-hỏa hiểu rằng: "anh không lên mau, em thay bồ
ngay chẳng tiếc". Gặp nhau, giận-dữ, đối-chất, chàng mới vỡ
lẽ rằng thì ra nàng khoe vụ rửa mấy tấm hình chụp chung:
"ảnh không lên màu, em thảy bỏ ngay chẳng tiếc".

Xem như vậy, thì dấu, tức là thanh hay nhạc, chính là
tính cơ-bản của tiếng Việt, và nhạc tính ấy là một
yếu-tố quan-trọng để phô-diễn ý tình.

2-Tiếng Việt lại là tiếng đơn-âm nên rất thích-hợp với
nhịp trong khuôn nhạc.

Trên khuôn nhạc, giòng nhạc được thể-hiện bằng các
dấu, hay nốt nhạc, liên-kết với nhau theo nhịp phách.
Một nhịp gồm một dấu (đấu đen) hay nhiều dấu (dấu móc).
Một dấu có thể kéo dài ra nhiều nhịp (dấu đen chấm, dấu
trắng, dấu tròn).

* Cấu-trúc này rất thích-hợp cho tiếng đơn-âm,
vì với cấu-trúc đơn-âm, ngoài những từ đơn ra, các từ ghép
thường là những từ ghép đôi (tí-tách, đìu-hiu, hớn-hở, lạnh-
lùng, xót-xa...) hoặc ghép ba (nhân-cách-hóa, lạc-gia-thôn,
khải-hoàn-ca...). Tuy là ghép ba, song thực ra chỉ là sự ghép
lại giữa một tiếng ghép đôi và một tiếng đơn. Cho nên tuy là
ba từ ghép lại song chỉ cần một tiếng ghép đôi, ý cũng đã
gần trọn rồi. Mỗi từ tự nó đã có nghĩa. Mỗi từ lại khớp với
một dấu nhạc. Cho nên nhịp phách nếu có đổi thay nhanh
chậm thì không vì vậy mà từ mất đi ý nghĩa. Nếu như có một
từ phải kéo dài quá một nhịp, thì vì mỗi từ đã diễn một phần
ý-nghĩa nên không vì thế mà lời trở nên vô-nghĩa khi đem
phổ nhạc. Ví dụ:

232