Page 261 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

Có hai nhận-xét:

Nhận-xét 1: Những tiếng trên đây khi viết c khi viết q vì
âm-vận phát ra khác nhau:

So sánh "cua" với "quơ" chẳng hạn. Âm-vận của từ "cua"
hợp nhanh hai âm u và a, hơi âm phát ra nhẹ-nhàng, sau khi
môi chúm lại với âm u thì liền mở giãn ra hai bên một chút.
Sự ghép âm này xảy ra rất nhanh không có dừng nghỉ tại
âm u để tạo thành mẫu-âm ghép ua:

Những tiếng như "mùa lúa, chua-chát, tua-tủa, của-cải" đều
có âm-vận loại này.

Trái lại âm-vận của từ "quơ" hợp chậm hai âm u và ơ, hơi
âm phát ra mạnh-mẽ, phân-biệt rõ-rệt giữa u với ơ, nhấn
mạnh ở ơ, sau khi chúm môi lại với âm u, kéo dài âm u một

chút rồi mở rộng tròn theo chiều dọc đứng, dừng lại và
không dãn ra hai bên, để cho âm ơ như được tách rời:

“Thuở lâm-hành oanh chưa bén liễu,
Hỏi ngày về ước nẻo quyên ca?
(Chinh-Phụ Ngâm)

260