Page 257 - Tiếng Việt Tuyệt Vời

Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh

Câu trả lời tuỳ thuộc ở phụ-âm đầu từ ghép với I ngắn hoặc
Y dài.

Có 2 cách phân-biệt:

*Thứ nhất.- Khi phụ-âm đầu từ có điểm phát-âm phía sau
khẩu-cái, ngoại trừ G, GH, NG, NGH, KH, hay nói khác, khi
phụ-âm đầu từ là K, L, H,.

*Thứ hai.- Khi đầu từ là các phụ-âm khác K, L, H.

* Về cách 2: Ðối với các phụ-âm khác với K, L, H:

Các phụ-âm này ít dùng hơi sức từ họng hay cuống lưỡi đẩy
ra nên ít mạnh hơn, không có điểm phát-âm phía sau khẩu-
cái ngoại trừ G, GH, NG, NGH, KH tuy cùng với C, K có điểm
phát-âm ở phía sau khẩu-cái, nhưng là những âm có thanh
rè, nhẹ, khàn khàn không kêu vang như thanh của K và L.

Ví-dụ: G (và tương-tự là GH trong tiếng Việt), ngữ-học Pháp
gọi đó là consonne occlusive vélaire, đọc theo tiếng La-tinh,
ngữ-học Anh gọi đó là the sound of a velar stop như khi đọc
các từ GET, GIVE (sách trích-dẫn cước-chú 1, vol. 10 vần G).

Gọi là velar hay vélaire là do biến-thể của tiếng La-tinh
VELUM, có nghĩa là tấm màn mỏng, từ đó còn có nghĩa là
âm-thanh hơi khàn-khàn (Pronounced with back of tongue
near soft palate, slight huskiness of voice- The Concise
Oxford Dictionary of Current English, [veil & velar], p.1190).

Vì vậy, các phụ-âm này được ghép trước I ngắn thay vì Y
dài. Ta có thể công-thức-hóa trong bảng ví-dụ sau đây:

256