Page 259 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 259
Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh
Riêng phụ-âm L vì lưng lưỡi đập vào điểm giữa của vòm
khẩu-cái, nên có thể coi L như loại phụ-âm phía sau khẩu-cái
cùng với C và K, đều là những thanh nghe mạnh hoặc âm
vang như L (sonore) hoặc nặng, đục như C, K (sourde).
Còn âm của H là âm hở, âm của họng khi phải há miệng rồi
đẩy hết hơi thật mạnh trong cổ họng ra ngoài, nếu ghép với
Y dài thì cả hai mới phụ-lực cho nhau tạo nên từ, phát được
ra thanh-âm mạnh. Hỉ đọc vẫn yếu hơn Hỷ là thế.
Ngoài ra, nếu xét theo từ-nguyên của hình tượng chữ viết,
thì vào cổ-thời Ai-Cập, chữ K được tượng-hình bằng hai cẳng
tay bắt chéo theo hình cái chén (a cupped hand), do đó từ
Kaph có nghĩa là bàn tay, được người Do-Thái diễn-dịch là
nắm đấm. Còn chữ L được tượng-hình bằng con sư-tử, do
đó người Do-Thái diễn nghĩa từ Lamedh là cái roi của thầy
giáo. Những hình ảnh ấy mang ý-nghĩa cứng rắn mạnh-mẽ
cũng diễn-tả phần nào tính-cách của thanh-âm phù-hợp với
mẫu-âm Y đứng sau. (sách trích-dẫn cước-chú 1, các vần K,
vol.13; L, vol. 14.)
Do đó, có thể công-thức-hoá trong bảng ví-dụ sau đây
phụ- 0 dấu dấu dấu dấu dấu dấu
âm sắc huyền hỏi nặng ngã
l biệt-ly lý-do lỳ-lợm liên-lỷ kiết-lỵ 0
k ky-cóp ký-thác kỳ-cục kỷ-lục kỵ gió kỹ-sư
h hy- hý-viện hỳ-hục hỷ-tín 0 0
vọng
258