Page 289 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 289
Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh
răng và môi như: "chí, xẻ" phát ra tiếng gió qua kẽ của hai
hàm răng cắn lại nghe như tiếng gió rít, thể-hiện thái-độ
đanh-thép cứng-rắn, quyết-liệt. Chính là do hơi văn được
ngắt nhịp mau hay lâu, nhẹ hay mạnh ở những tiếng thích
hợp theo dáng đi trầm bổng vừa minh-họa.
Đến hai câu cuối thì nhịp văn đi ung-dung thong thả ra cái
dáng nhàn-tản thảnh-thơi của người đã phủi tay xong phận-
sự, tự-do hưởng thú thanh-nhàn. Tiếng điệp-thanh "thênh-
thênh" cũng như hai từ "trang trắng" cùng có một âm-vận
"ênh" hay "ang" khiến cho âm-hưởng dàn trải, nhịp văn
bước đi khoan-thai chậm lại, sau cùng dứt câu bằng hai
tiếng "tay reo" toàn là phù-bình-thanh lơ-lửng với âm "eo"
ngân dài.
Chính giòng nhạc này lúc vội-vã, nhát gừng, khắc-khổ như
vật lộn, lăn-lóc (4 câu đầu) khi hiền-hòa khoan-thai (2 câu
chót) điềm-đạm như khinh-thế ngạo vật cho ta hình-dung ra
hai dáng-dấp: một dáng-dấp vội-vàng, vất-vả, một dáng-dấp
từ-tốn thanh-nhàn.
Trong một bài khác, Nguyễn Công-Trứ có câu tương-tự:
Đố kỵ xá chi con Tạo!
Nợ tang bồng quyết trả cho xong”
Thật hệt như hơi văn bốn câu đầu bài trên. Song, nếu đem
đối-chiếu câu:
Nợ tang bồng quyết trả cho xong”
với câu:
“Nợ tang bồng trang trắng vỗ tay reo.”
288