Page 292 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 292

Tiếng Việt Tuyệt-Vời  Đỗ Quang-Vinh

            thành  hai  từ  quanh  và  quẩn  đồng-nghĩa,  như  khi  Kiều
            khuyên Vương Ông bình-tâm xét lại sau vụ "liều mình, ông
            rắp gieo đầu tường vôi:
                           “Cũng đừng tính quẩn lo quanh
                         Tan nhà là một, thiệt mình là hai.”

            Thêm một ví-dụ, tùy theo âm-điệu của câu, muốn cho êm tai
            nhịp-nhàng, ta nói: "hay-ho gì mà cứ lải-nhải hoài!".

            Tú-Xương tự trào cái tài "văn dốt vũ dát" của mình như sau
            trong bài làm câu đối Tết:
                          “Nhập thế cục bất khả vô văn tự,
                        Chẳng hay ho cũng nghĩ một vài bài.
                            Huống chi mình đã đỗ tú-tài,
                      Ngày Tết đến cũng phải một vài câu đối.

            (có bản chép: "Chẳng hay-ho cũng húng-hắng lấy một bài."
            Có lẽ vừa để tránh trùng-điệp và vừa để đắc-vị đi với "hay-
            ho" qua phép bỡn chữ).

            Nếu nói "chẳng hay" không thôi:
                      "Chẳng hay cũng húng-hắng lấy một bài"
            thì hơi văn đi khập-khiễng khác nào như đang đi bỗng hụt
            chân gặp phải hố, làm giảm mức độ truyền-cảm vì thiếu nhịp
            điệu. Muốn có nhịp-nhàng ta phải thêm vào một liên-từ làm
            đệm cho hơi văn chuyển từ nhịp một đẩy sang nhịp hai được
            suông-sẻ.

                    "Chẳng hay / thì cũng húng-hắng / lấy một bài."




                                          291
   287   288   289   290   291   292   293   294   295   296   297