Page 167 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)

Phaàn II: Lòch söû vaø truyeàn thoáng  167

Phong trào Việt Minh trong toàn tỉnh Quảng Yên phát triển mạnh. Dưới sự chỉ đạo
của Trung ương Đảng và Xứ ủy Bắc Kỳ, tháng 6/1945, Đội du kích tập trung khu vực
Chí Linh, Đông Triều được thành lập. Ngay lượt trận đầu ra quân, Đội đã tiêu diệt và
bức hàng 4 đồn địch ở Đông Triều, Chí Linh, Mạo Khê, Tràng Bạch. Ở mỏ than Mạo
Khê, sáng ngày 08/6/1945, hàng trăm công nhân vũ trang mang theo cuốc chim, búa,
dao... bất ngờ giương cao cờ đỏ sao vàng, xông vào bao vây nhà chủ mỏ, trại lính bảo an
và chiếm kho vũ khí. Nghĩa quân làm chủ khu mỏ. Ngay sau đó, ta lập chính quyền cách
mạng và kiểm soát chặt chẽ việc sản xuất của mỏ. Chiều ngày 08/6/1945, một cuộc mít
tinh lớn được tổ chức ở Hổ Lao, chính thức tuyên bố thành lập Chiến khu Trần Hưng
Đạo (Chiến khu Đông Triều) và lập ra Ủy ban quân sự cách mạng.
Ngày 10/7/1945, Hội nghị liên tịch của Ban lãnh đạo Việt Minh Quảng Yên với Ban
Chỉ huy Chiến khu Trần Hưng Đạo được tổ chức để bàn kế hoạch phát động khởi nghĩa.
Hội nghị đã đánh giá những hoạt động của các lực lượng vũ trang trong tỉnh Quảng Yên
có sự tiến bộ, dựa trên tình hình thực tiễn mà phát triển phong trào cách mạng trên toàn
vùng Đông Bắc và ấn định ngày 23/7/1945 sẽ nổi dậy giành chính quyền trong toàn tỉnh.
Sau Hội nghị này, công tác chuẩn bị khởi nghĩa được tiến hành nhanh chóng.

Sơ đồ trận đánh ngày 20/7/1945, lực lượng cách mạng đánh chiếm tỉnh lỵ Quảng Yên
(Ảnh: tư liệu)
Lợi dụng sự bất lực của chính quyền tay sai ở địa phương, ngày 20/7/1945, bọn Đại
Việt ở Hải Phòng kéo về ép Tỉnh trưởng Quảng Yên và Huyện trưởng Yên Hưng bàn
giao chính quyền cho chúng. Đồng chí Nguyễn Bình - Ủy viên quân sự cách mạng Chiến
khu Trần Hưng Đạo cùng tổ trinh sát đang chuẩn bị cho trận chiến nhận được tin báo.
Trước tình hình khẩn trương đó, để chặn đứng âm mưu của bọn Đại Việt thân Nhật,