Page 649 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)

Phaàn V: Vaên hoùa - Xaõ hoäi  649

Việc sinh nở cũng được tiến hành tại các cơ sở y tế với đội ngũ y, bác sĩ giúp giảm tỷ lệ
các trường hợp nguy hiểm tới tính mạng của bà mẹ và trẻ em. Thời gian kiêng cữ không
còn nhiều quy định khắt khe như trước, người mẹ cũng nhận được sự sẻ chia, quan tâm
nhiều hơn từ chồng và các thành viên khác trong gia đình.
1.3. Phong tục, tập quán trong chăm sóc, nuôi dạy trẻ

Chăm sóc trẻ

Sau khi sinh, trong những tháng đầu, trẻ được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ. Vì vậy,
thực phẩm người mẹ bổ sung trong thời kỳ nuôi con bằng sữa mẹ có vai trò quan trọng,
ảnh hưởng trực tiếp tới dinh dưỡng mà trẻ hấp thu.
Đến khoảng tháng thứ 3, thứ 4, trẻ được cho tập ăn thêm một số loại thức ăn như
nước cơm, nước xương hầm. Khi trẻ được khoảng 6 - 7 tháng, người ta nhai cơm nhuyễn
và thức ăn rồi bón cho trẻ gọi là “cơm mớm”, sau khi trẻ ăn quen thì chuyển qua ăn cơm
hạt. Đến khi trẻ 1 tuổi, đồ ăn của trẻ được bổ sung đa dạng hơn, cơ bản giống với người
lớn, người mẹ cũng chuẩn bị cai sữa cho trẻ. Độ tuổi cai sữa cho con cũng tùy thuộc vào
người mẹ và sức khỏe của trẻ.

Đối với việc phòng trừ bệnh tật, người dân Quảng Yên còn lưu truyền một số tập tục
với trẻ. Khi đứa trẻ còn nhỏ, nếu bế ra khỏi nhà thì cần quệt một vết son lên trán trẻ,
cầm theo dao, kéo để tránh gặp điều không may. Nhà có người lạ tới nhà mà trẻ cứ quấy
khóc thì tức là người đó dữ vía, phải đốt lửa hơ vía kèm theo câu nói: “Vía lành thì ở, vía
dữ thì đi”. Ở phường Yên Giang, tại phòng bà đẻ người ta còn treo xương rồng gai, cây
gai, lá dứa hoặc ốc nhọn để xua đuổi tà ma, tránh gây ảnh hưởng tới mẹ và bé. Những
phong tục, tập quán đó đến nay vẫn được một số gia đình áp dụng.

Việc đặt tên cho trẻ

Trước đây, đứa trẻ sinh ra thường không được đặt tên ngay mà được gọi bằng những
cái tên như: thằng Cu, thằng Cò đối với bé trai; cái Gái, con Hĩm đối với bé gái. Nhiều
gia đình còn gọi con bằng những cái tên xấu xí với mong muốn để tà ma không quấy
nhiễu cho dễ nuôi. Tới khi đứa trẻ lớn mới đặt tên chính thức.
Ngày nay, việc đặt tên con được tiến hành ngay sau khi đứa trẻ chào đời. Bố mẹ, gia
đình thường tìm những cái tên hay, ý nghĩa để đặt cho con với mong muốn những điều
tốt đẹp sẽ đến với con như tên đã đặt. Việc đặt tên vẫn cần lưu ý tránh phạm húy, tránh
đặt tên trùng với tên ông bà, tổ tiên, anh em, họ hàng thân thiết. Nhiều gia đình ngoài
tên khai sinh cho con còn đặt thêm các biệt danh như: Thỏ, Sóc, Bon, Bin... với mong
muốn đứa trẻ dễ nuôi, hay ăn chóng lớn.

Việc cúng lễ

Khi một đứa trẻ chào đời, gia đình sẽ thực hiện các nghi lễ theo phong tục, tập quán
như: cúng mụ, đầy tháng, thôi nôi. Các nghi thức được tổ chức lớn hay nhỏ phụ thuộc
vào từng gia đình.

- Lễ cúng Mụ (đầy cữ): Người dân từ xưa vẫn làm lễ cúng Mụ cho trẻ sơ sinh. Lễ cúng
Mụ được tiến hành khi đứa trẻ sinh được 7 ngày với bé trai và 9 ngày với bé gái. Người xưa
quan niệm: muốn sinh được một người cần có 12 bà Mụ trên trời, mỗi bà Mụ chịu trách nhiệm