Page 333 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc

Phần thứ hai: LỊCH SỬ 315

hợp tác để gây ảnh hưởng tới Bắc Kỳ và vào khu mỏ than.
Người Đức đã từng xin triều đình Nguyễn cho mở một số
công trường khai thác than, hùn vốn với Pháp để xây dựng
cảng Vạn Hoa. Năm 1879, triều đình Nguyễn cho một người

Đức tên là Lydi lãnh trưng khai thác mỏ than Mạo Khê. Tuy
nhiên, sau khi Pháp làm chủ hoàn toàn được khu vực này, họ
đã từng bước hất cẳng Đức để độc quyền khai thác tài
nguyên than đá nơi đây.

Sau cuộc chiến tranh Pháp - Phổ (1870 - 1871), Pháp bị
thiệt hại nặng nề khi đánh mất các mỏ than quan trọng
Alsace và Lorraine vào tay nước Đức. Điều này khiến nước

Pháp nóng lòng trong việc tìm những vùng mỏ mới để bù đắp
tổn thất. Từ năm 1880 đến năm 1882, các phái đoàn kỹ thuật
người Pháp đã đi khảo sát, thăm dò khu mỏ tại khu vực
Quảng Ninh. Kỹ sư Fuchs đã mang than Hà Lầm về Pari để

phân tích. Thấy than có chất lượng tốt và điều kiện khai
thác, chuyên chở dễ dàng, các nhà tư bản công nghiệp Pháp
đã tràn đầy hy vọng vào nguồn lợi này. Đây cũng chính là

một nguyên nhân quan trọng khiến Pháp thúc đẩy công cuộc
xâm chiếm Bắc Kỳ lần thứ hai và cấp tốc đánh chiếm mỏ
than Hòn Gai - Cẩm Phả (năm 1883). Những chiến thắng về
quân sự đã tạo bàn đạp khiến chính quyền Pháp ép triều

đình nhà Nguyễn đi tới những thỏa thuận chính thức, bán
đứt khu mỏ Hòn Gai - Cẩm Phả cho người Pháp (đại diện là
ông Bavier Chauffour). Văn bản được lập ngày 26/8/1884 tại

Huế, do Phạm Thận Duật đại diện triều đình Huế ký với viên
Khâm sứ Pháp tại Huế là Rheinart. Nội dung văn bản như
sau: “Chính phủ vương quốc An Nam đã nhượng bán bằng
bản chứng thư toàn bộ phần lãnh thổ này cho ông Bavier