Page 335 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc

Phần thứ hai: LỊCH SỬ 317

chiếm được khu vực này, chủ yếu người Trung Quốc và Hoa
kiều đã “tự do” khai thác than đá dưới hình thức hợp pháp và
bất hợp pháp. Sau khi người Pháp làm chủ, việc khai thác
than đá được quy định chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, chính sách

độc quyền không phải lúc nào cũng được thực thi triệt để.
Trong những thời kỳ khó khăn về khai mỏ, để có thể đạt được
những mục tiêu về kinh tế, chính trị, xã hội qua công việc
cấp nhượng mỏ, Pháp vẫn phải để mặc cho người Hoa tiếp

tục khai thác những khu mỏ mà họ đang khai thác, thậm chí
còn cấp nhượng mỏ mới cho họ. Những người Hoa còn trụ lại
được chủ yếu là các công ty lớn, không còn tồn tại những cá

nhân đơn lẻ khai mỏ như trước.
Để đối phó với chính sách độc quyền, những công ty lớn
của người Hoa sử dụng chiêu bài ẩn danh, hợp tác với những
thương nhân người Pháp. Năm 1906, báo cáo tình hình về mỏ
than ở Quảng Yên có ghi chép về mỏ Thu Nhuận. Mỏ này
thuộc một công ty Trung Quốc đã được lập ở Hải Phòng để
khai thác mỏ than linhit và sau đó được ủy nhiệm trực tiếp
cho ngài Passat, chủ mỏ để xin khai thác than ở Hòn Gai -

Cẩm Phả. Mỏ này khá quan trọng và là một trong những
nguồn lợi đối với các chủ sở hữu .
1
Tóm lại, trong bối cảnh chính trị khu vực có nhiều đổi
thay vào đầu thế kỷ XX, vị thế địa - chính trị của vùng đất
Hòn Gai - Cẩm Phả được nâng lên, trở thành “điểm nhấn”
trong chiến lược của các cường quốc. Tuy nhiên, cùng với đó,
Hòn Gai - Cẩm Phả cũng mất đi quyền tự do, tự chủ của

mình. Vị thế của các “thế lực” chính trị vốn tồn tại từ trước
_______________

1. Xem Renseignement sur des mines de l'Indochine, Trung tâm Lưu
trữ quốc gia I, Phông Phủ Toàn quyền Đông Dương, Hồ sơ số 2467.