Page 158 - สนง.ศาลภาค 2 กฎหมาย ระเบียบ และบทความที่เกี่ยวกับการค้ามนุษย์ เล่ม 2
P. 158
8
13
3.1 ปัญหาแรงงานการประมงผิดกฎหมายในประเทศไทย
ประเทศไทยมีรายได้หลักจากสินค้าประมง ในขณะที่สภาพงานประมงเป็นงานเสี่ยงอันตราย
ยากลําบาก และต้องใช้ชีวิตอยู่ในทะเลระยะยาว จึงเกิดการขาดแคลนแรงงานอย่างต่อเนื่อง และมีการ
แก้ปัญหาด้วยการใช้แรงงานต่างด้าวจากประเทศเพื่อนบ้าน ซึ่งมีอยู่ร้อยละ 90 ของแรงงานประมงทั้งหมด
แต่การขาดแคลนแรงงานประมงยังคงมีอยู่ เนื่องจากแรงงานต่างด้าวพร้อมที่จะย้ายงานได้ตลอดเวลา
ทั้งการย้ายเรือและการเปลี่ยนอาชีพในขณะนี้ และจากการดําเนินงานของศูนย์ปฏิบัติการต่อต้านการค้า
มนุษย์ มูลนิธิกระจกเงา ซึ่งติดตามประเด็นปัญหาการค้ามนุษย์และการละเมิดสิทธิแรงงานภาคประมง
14
ทะเล ได้ประมวลสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นจริง ดังนี้
1) การบังคับใช้แรงงานเด็ก
อุตสาหกรรมประมงทะเลยังมีปัญหาการใช้แรงงานเด็ก ทั้งแรงงานเด็กไทยและแรงงานเด็ก
จากประเทศเพื่อนบ้าน มีเด็กชายอายุต่ํากว่า 16 ปีหลายคน ที่ถูกล่อลวงและนําพามาทํางาน
บนเรือประมงหรือในกรณีของแรงงานข้ามชาติ แรงงานเด็กเป็นผู้ติดตามครอบครัวหรือญาติที่เป็น
ลูกเรือประมงมาทํางานบนเรือประมงด้วย ปัญหาสําคัญสําหรับแรงงานเด็กบนเรือประมง คือ
ในตําแหน่งลูกเรือประมงเป็นงานใช้แรงงานที่ทุกคนต้องทํางานหนักเท่ากัน ไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่
จึงทําให้เด็กตกอยู่ในสภาพการถูกบังคับใช้แรงงานเหมือนแรงงานผู้ใหญ่คนอื่น ๆ ทุกคนจะมีหน้าที่
เหมือนกัน ทํางานในเวลาเดียวกัน พักผ่อนเท่ากัน และได้รับการปฏิบัติจากผู้ควบคุมเรือเสมือน
แรงงานผู้ใหญ่คนหนึ่ง เพราะในเรือมีอัตราลูกเรือจํากัด ดังนั้น แรงงานจึงจะต้องทํางานเท่ากัน
และคุ้มค่าที่สุด ในขณะเดียวกันสภาพการทํางานที่หนัก พักผ่อนไม่เป็นเวลา และเสี่ยงอันตราย
ต่ออุบัติเหตุตลอดจนคลื่นลมรวมถึงภัยธรรมชาติ จึงอาจกล่าวได้ว่าการใช้แรงงานเด็กบนเรือประมง
ถือว่าการใช้แรงงานเด็กในรูปแบบที่เลวร้ายที่สุดประเภทหนึ่ง
2) ปัญหาการค้ามนุษย์
ปัญหาการค้ามนุษย์นับว่าเป็นปัญหาที่สําคัญอีกประการหนึ่งของอุตสาหกรรมประมงทะเล
ด้วยสภาวะการขาดแคลนแรงงานจํานวนมากจึงทําให้เกิดขบวนการนายหน้าค้าแรงงานประมง
เพื่อจัดหาแรงงานประมงป้อนเข้าสู่ตลาดที่ขาดแคลน ทว่าด้วยความที่แรงงานส่วนใหญ่เลือกที่จะ
ทํางานบนบกมากกว่างานในทะเล จึงทําให้วิธีการของนายหน้าที่ใช้การล่อลวง การใช้ยาสลบ
และการบังคับให้ชําระหนี้เป็นเครื่องมือในการนําพาแรงงานลงเรือประมง โดยปัจจุบันค่าหัวแรงงาน
ที่นายหน้าขายให้กับเรือประมงมีราคาตั้งแต่ 6,000-30,000 บาท นั่นหมายถึงแรงงานที่ถูกล่อลวง
13 ศูนย์ปฏิบัติการป้องกันและปราบปรามการค้ามนุษย์. ศูนย์ประสานแรงงานประมง. (Online) , 2555. แหล่งที่มา
http://www.nocht.m-society.go.th/album/\download/a331ca815aa9b156bd8260fa1c845104.pdf (04.05.58).
14 อ้างแล้วใน. ลูกเรือประมง ความท้าทาย ภายใต้กฎหมายคุ้มครองแรงงาน. (Online), 2553.