Page 18 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๕

ิ
ในวันตรวจพยานหลักฐานตามประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๑๗๓/๒ และก่อนวัน
สืบพยานไม่น้อยกว่า ๗ วัน ในกรณีที่ไม่มีวันตรวจพยานหลักฐานตามมาตรา ๒๔๐ แต่มีข้อยกเว้นไว้ว่า
ื่
เอกสารนั้นเป็นค้าให้การของพยาน โดยสามารถส่งบันทึกค้าให้การของพยานเพอใช้ประกอบค้าเบิกความได้
ิ
้
ตามค้าพพากษาฎีกาที่ ๑๒๒๘/๒๕๔๑ โจทก์อางส่งเอกสารประกอบค้าเบิกความ ศาลให้อกฝ่ายตรวจดูแล้ว
ี
ั
ิ
ี
จึงรับฟงได้โดยไม่ต้องคัดส้าเนาเอกสารให้อกฝ่ายก่อนพจารณา ท้าให้จ้าเลยเสียเปรียบไม่ทราบว่าเป็น
ค้าให้การของใครและให้การว่าอย่างไร เสียโอกาสที่จะเตรียมพยานหลักฐานมาหักล้างท้าให้เกิดความไม่
เท่าเทียมในการต่อสู้คดี พยานบอกเล่าที่เป็นค้าเบิกความของพยานบุคคลหรือเอกสารยังไม่ใช่พยานที่ดีที่สุด
ผู้บอกเล่าอาจปรุงแต่ง เข้าใจผิดหรือคลาดเคลื่อน ถูกชักจูง ขู่เข็ญ หรือมิชอบโดยประการใดๆ จ้าเลยไม่มี
ื่
สิทธิที่จะถามค้านเพอกระจายและค้นหาความจริงเพอท้าลายน้้าหนักพยาน ไม่ผ่านการสาบานตนและมา
ื่
เบิกความต่อหน้าศาลเพอให้ตรวจสอบและประเมินความน่าเชื่อถือ ทั้งไม่รู้เห็นเหตุการณ์มาโดยตรง หาก
ื่
ั
เป็นเท็จไม่ต้องรับโทษ และการที่ศาลรับฟังพยานบอกเล่าเป็นหลักหรือรับฟงพยานบอกเล่าโดยล้าพัง อาจมี
ข้อผิดพลาดสูง ไม่เป็นไปตามหลักการที่สันนิษฐานไว้ก่อนว่า จ้าเลยเป็นผู้บริสุทธิ์ ท้าให้จ้าเลยไม่ได้รับการ

พิจารณาคดีอย่างเป็นธรรม

เนื้อหา/ความหมาย

หลักการห้ามรับฟังพยานบอกเล่าและข้อยกเว้นตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา

มาตรา ๒๒๖/๓ วรรคหนึ่ง “ข้อความซึ่งเป็นการบอกเล่าที่พยานบุคคลใดน้ามาเบิกความต่อศาล
หรือที่บันทึกไว้ในเอกสารหรือวัตถุอื่นใด ซึ่งอ้างเป็นพยานหลักฐานต่อศาล หากน้าเสนอเพื่อพิสูจน์ความจริง

แห่งข้อความนั้น ให้ถือเป็นพยานบอกเล่า”
ยกตัวอย่าง พนักงานสอบสวนเบิกความว่า ในชั้นสอบสวนจ้าเลยให้การต่อพยานรับว่า จ้าเลยเป็น

ผู้ใช้อาวุธปืนยิงผู้ตาย พยานได้จัดท้าบันทึกค้าให้การของจ้าเลยไว้ ข้อความซึ่งเป็นการบอกเล่าที่ว่าจ้าเลย
เป็นผู้ใช้อาวุธปืนยิงผู้ตาย ตามที่พนักงานสอบสวนเบิกความและที่ปรากฏในบันทึกค้าให้การนั้น พนักงาน

สอบสวนมิได้รู้เห็นเหตุการณ์มาด้วยตนเองโดยตรง และโจทก์น้าเสนอเพอพิสูจน์ความจริงว่า จ้าเลยเป็นผู้ใช้
ื่
อาวุธปืนยิงผู้ตาย ถือเป็นพยานบอกเล่า ส่วนข้อเท็จจริงที่ว่า จ้าเลยให้การในชั้นสอบสวนตามบันทึก

ค้าให้การที่พยานจัดท้าเป็นประจักษ์พยานโดยตรง
มีแนวค้าพิพากษาฎีกาดังนี้

ค้ากล่าวที่เป็นปรปักษ์กับผลประโยชน์ของผู้กล่าวตามค้าพิพากษาฎีกาที่ ๔๒๘/๒๕๔๖
ิ
ม้วนวีดีทัศน์สื่อภาพและเสียง ค้าให้การชั้นสอบสวนของเด็กตามประมวลกฎหมายวิธีพจารณา
ความอาญา มาตรา ๑๓๓ ทวิ (ค้าพิพากษาฎีกาที่ ๔๑๑๒/๒๕๕๒ และค้าพิพากษาฎีกาที่ ๑๐๓๒๓/๒๕๕๔)
บันทึกค้าให้การของผู้เสียหายหรือค้าให้การรับสารภาพในชั้นสอบสวนของผู้ต้องหาหรือค้าให้การ
ิ
ซัดทอด ของผู้ร่วมกระท้าผิดในชั้นสอบสวนเหล่านี้ ถือว่าเป็นพยานบอกเล่าทั้งสิ้น (ค้าพพากษาฎีกาที่
ิ
๘๙๓/๒๕๕๘ ค้าพพากษาฎีกาที่ ๑๘๖๓/๒๕๖๐ ค้าพพากษาฎีกาที่ ๑๑๕๓๐/๒๕๕๕ ค้าพพากษาฎีกาที่
ิ
ิ
ิ
ิ
ิ
๒๑๙๐/๒๕๖๓ ค้าพพากษาฎีกาที่ ๕๘๘๕/๒๕๕๔ ค้าพพากษาฎีกาที่ ๓๙๙๐/๒๕๕๐ ค้าพพากษาฎีกาที่
๕๗๑๘/๒๕๕๕ ค้าพิพากษาฎีกาที่ ๖๕๐๖/๒๕๖๒