Page 368 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21
P. 368
355
๒.๑ เจ้าพนักงานผู้มีอ านาจจัดการตามหมายจับ
ื่
เจ้าพนักงานผู้มีอานาจจับในปัจจุบันจะมีเจ้าพนักงานต ารวจกับเจ้าพนักงานอนที่มีอานาจหน้าที่
ในลักษณะเดียวกัน เช่น เจ้าหน้าที่กรมสอบสวนคดีพเศษ (DSI) เจ้าหน้าที่ของส านักงานคณะกรรมการ
ิ
ป้องกันและปราบปรามการทุจริต (ป.ป.ช.) เป็นต้น แต่ทั้งนี้เห็นควรศึกษาเฉพาะเจ้าพนักงานที่เกี่ยวข้องกับ
การจับกุมในคดีที่อยู่ในอานาจของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ด ารงต าแหน่งทางการเมืองเท่านั้น คือ
เจ้าหน้าที่ ป.ป.ช. และเจ้าพนักงานต ารวจ
พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๖๑
มาตรา ๓๙ บัญญัติให้พนักงานเจ้าหน้าที่ ป.ป.ช. ที่ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการ ป.ป.ช. เป็นพนักงาน
ฝ่ายปกครองหรือต ารวจ ประกอบประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๗๘ บัญญัติให้พนักงาน
ิ
ฝ่ายปกครองหรือต ารวจมีอานาจจับกุม ซึ่งมีผลให้พนักงานเจ้าหน้าที่ ป.ป.ช. ที่ได้รับมอบหมายดังกล่าวมี
อานาจจับกุมเช่นเดียวกับพนักงานฝ่ายปกครองหรือต ารวจ แต่ในทางปฏิบัติบุคลากรและสถานที่ใช้ในการ
จับกุมและควบคุมตัวผู้หลบหนีของ ป.ป.ช. ยังไม่มีสภาพพร้อม ท าให้เจ้าหน้าที่ ป.ป.ช. ไม่สามารถด าเนินการ
ติดตามจับกุมผู้หลบหนีได้ ทั้งมีการประกาศออกระเบียบคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริต
แห่งชาติว่าด้วยการตรวจสอบและไต่สวน พ.ศ. ๒๕๖๑ มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ ๒๑ สิงหาคม ๒๕๖๑ เป็นต้น
มา ก าหนดให้คณะกรรมการ ป.ป.ช. มอบหมายให้เจ้าหน้าที่ ป.ป.ช. ที่ได้รับมอบหมายท าการจับกุมและ
้
ควบคุมผู้ถูกกล่าวหาได้เฉพาะในชั้นก่อนยื่นฟองคดีหรือยื่นร้องต่อศาลเท่านั้น เจ้าหน้าที่ ป.ป.ช. จึงไม่ได้รับ
มอบหมายให้จับกุมในชั้นพิจารณาของศาล ท าให้อ านาจหน้าที่ในการจับกุมผู้ถูกกล่าวหาหรือจ าเลยตกอยู่กับ
เจ้าพนักงานต ารวจเพยงฝ่ายเดียว ส่วนเจ้าหน้าที่ ป.ป.ช. ท าหน้าที่เพยงสืบสวน ชี้เบาะแสะและที่อยู่ผู้ของ
ี
ี
หลบหนี และช่วยเหลือเจ้าพนักงานต ารวจในการจับกุมเท่านั้น แต่เมื่อศึกษาสภาพองค์กรของเจ้าพนักงาน
ต ารวจ คือ ส านักงานต ารวจแห่งชาติ ซึ่งแม้จะไม่อยู่ในสังกัดของกระทรวงใด ๆ แต่ก็อยู่ในบังคับบัญชาของ
นายกรัฐมนตรี ซึ่งเป็นการอยู่ใต้อาณัฐของฝ่ายการเมือง ท าให้ขาดความเป็นอิสระในด้านการสืบสวนจับกุมคดี
ิ
ทางการเมือง ซึ่งอาจส่งผลให้เกรงกลัวอทธิพลทางการเมืองและไม่กล้าสืบสวนจับกุมข้าราชการระดับสูงและ
นักการเมืองที่มีอทธิพลได้ นอกจากความช่วยเหลือของเจ้าหน้าที่ ป.ป.ช. แล้ว จากการศึกษาแนวความคิด
ิ
ทฤษฎีและผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง จะเห็นได้ว่าปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติหน้าที่สืบสวนจับกุมผู้กระท าผิด
กฎหมายให้ได้ผลดีมากยิ่งขึ้นนั้น ย่อมขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายหลายด้านที่เกี่ยวเนื่อง
สัมพันธ์กัน เห็นควรเลือกศึกษาวิเคราะห์เฉพาะปัจจัยที่เกี่ยวข้องส าคัญ ๆ ซึ่งมีผลต่อการปฏิบัติหน้าที่สืบสวน
จับกุม กล่าวคือ
๒.๑.๑ ประสบการณ์ในการปฏิบัติหน้าที่ด้านการสืบสวนจับกุม มีการศึกษาวิจัยพบว่า หาก
ต ารวจที่เคยผ่านการสืบสวนหรือสอบสวน เคยวางแผนจับกุมผู้กระท าผิดกฎหมายมาเป็นระยะเวลานาน
เท่าใด จะท าให้ประสิทธิภาพในการท างานของต ารวจสูงขึ้นตามไปด้วย เพราะการปฏิบัติงานของต ารวจถือว่า
เป็นงานที่มีศิลป์ ผู้ปฏิบัติงานที่เคยผ่านงานด้านสืบสวนจับกุมผู้กระท าผิดมาระยะเวลานาน ย่อมมี
