Page 570 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๕๕๘

้
และการยื่นค าร้องตามมาตรา ๔๔/๑ ผู้เสียหายไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมศาล ซึ่งแตกต่างจากการฟองคดี
แพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอาญาตามมาตรา ๔๐
ิ่
แม้มาตรา ๔๔/๑ จะมีการแก้ไขเพมเติมในภายหลัง แต่การที่ผู้เสียหายยื่นค าร้องตาม
ิ
่
มาตรา ๔๔/๑ ท าให้คดีอาญาที่พนักงานอยการฟองต้องพจารณาอย่างคดีแพงที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา
้
ั
่
จึงต้องอยู่ในบังคับแห่งมาตรา ๔๐ ที่บัญญัติว่า "การพจารณาคดีแพงต้องเป็นไปตามบทบัญญัติแห่ง
ิ
ิ
ประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพง" จ าเลยต้องให้การเป็นประเด็นไว้ แม้คดีในส่วนแพงขาดอายุความ
่
่
แต่จ าเลยไม่ยกปัญหาเรื่องอายุความขึ้นต่อสู้ในค าให้การ จึงไม่มีประเด็นเรื่องอายุความ เมื่อคดีอาญา
๒๖
ุ
่
ต้องห้ามในการอทธรณ์ฎีกา การอทธรณ์ฎีกาคดีในส่วนแพงย่อมต้องเป็นไปตามบทบัญญัติในประมวล
ุ
๒๗
ิ
่
กฎหมายวิธีพจารณาความแพง และกรณีที่จ าเลยถึงแก่ความตายศาลฎีกายึดถือหลักการเช่นเดียวกับ
กรณีที่ผู้เสียหายเป็นโจทก์ฟองคดีแพงที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา โดยผู้เสียหายที่ยื่นค าร้องขอให้จ าเลยชดใช้
่
้
ค่าสินไหมทดแทนยื่นค าร้องขอให้เรียกทายาทของจ าเลยเข้ามาเป็นคู่ความแทนที่จ าเลยผู้มรณะได้
๒๘
่
แม้การพิจารณาคดีแพงต้องเป็นไปตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพง แต่ในกรณีที่
่
มีกฎหมายบัญญัติไว้ต่างหากจะไม่น าประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพงมาใช้บังคับ เช่น การให้การใน
่
คดีส่วนแพง ซึ่งจ าเลยจะให้การหรือไม่ก็ได้ หรือจะให้การด้วยวาจาก็ได้ตามมาตรา ๔๔/๒ และการยื่น
่
ค าร้องขอให้จ าเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทน ตามมาตรา ๔๔/๑ ผู้ร้องไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียมศาลตาม
มาตรา ๒๕๓ เป็นต้น
่
่
มีข้อสังเกตว่า การน าประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความแพงมาใช้บังคับในคดีแพง
ิ
ที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอาญาก็โดยอาศัยประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๔๐ มิได้อาศัย
ิ
บทบัญญัติมาตรา ๑๕ ที่ให้น าประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาใช้บังคับเท่าที่พอจะใช้ได้

แนวคิด

ื่
บทบัญญัติที่คุ้มครองผู้เสียหายในคดีอาญาเพอให้ได้รับการเยียวยาความเสียหายที่เกิดจากการ
กระท าความผิดอาญา มีบัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายวิธีพจารณาความอาญา มาตรา ๔๓ ตั้งแต่มีการ
ิ
ั
ประกาศใช้เมื่อปี ๒๔๗๘ ในส่วนของการฟ้องคดีแพ่งที่เกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา ที่ให้พนักงานอยการเรียกร้อง
ทรัพย์สินหรือราคาที่สูญเสียไปเนื่องจากการกระท าความผิดแทนผู้เสียหาย แต่ก็มีข้อจ ากัดเฉพาะคดี
ั
ื่
ความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ ๙ ฐานความผิดเท่านั้น พนักงานอยการจะเรียกร้องสิทธิอน ๆ แทนผู้เสียหายไม่ได้
ั
เช่นการเรียกค่าเสียหายจากการที่ถูกท าร้ายจนใบหน้าเสียโฉม หรือกรณีประมาทเป็นเหตุให้ได้รับอนตราย
้
่
สาหัส ท าให้เป็นภาระแก่ผู้เสียหายที่จะต้องไปด าเนินการฟองคดีแพงและต้องเสียค่าธรรมเนียมด้วยตนเอง
ทั้งที่รัฐมีหน้าที่ปกป้องประชาชน ซึ่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. ๒๕๔๐ มีบทบัญญัติรับรอง

๒๖ ค ำพิพำกษำฎีกำที่ ๗๑๔๗/๒๕๖๒
๒๗ ค ำพิพำกษำฎีกำที่ ๔๘๓๙/๒๕๖๒
๒๘ ค ำพิพำกษำฎีกำที่ ๒๑๓๘๖/๒๕๕๖