Page 901 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๘๘๙

ความบริสุทธิ์ของตนได้อย่างเต็มที่ สอดคล้องกับหลักการในคดีอาญาที่ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่า ผู้ต้องหาหรือ
จ าเลยยังเป็นผู้บริสุทธิ์

ส าหรับหลักเกณฑ์ในข้อบังคับของประธานศาลฎีกา ว่าด้วยหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขเกี่ยวกับ

การเรียกประกัน หรือหลักประกันในการปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหาหรือจ าเลย ในคดีอาญา พ.ศ. ๒๕๔๘ ข้อ ๔
มีข้อสังเกตว่า หากผู้ต้องหาหรือจ าเลยมีแนวโน้มที่จะหลบหนี หรือหากพฤติการณ์แห่งคดีเปลี่ยนแปลงไป

แล้ว ย่อมไม่อาจอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวได้ ไม่ว่าผู้ต้องหาหรือจ าเลยจะวางหลักประกันสูงเท่าใดก็ตาม

เพราะจะท าให้การด าเนินคดีอาญาของรัฐไม่อาจกระท าได้ และยังเป็นการขัดขวางต่อการมีตัวผู้ต้องหาหรือ

จ าเลย กรณีดังกล่าวจึงมีความจ าเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องเอาตัวผู้นั้นไว้ในอานาจรัฐ
ทั้งนี้ ในข้อบังคับของประธานศาลฎีกา ว่าด้วยหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขเกี่ยวกับการเรียก

ประกันหรือหลักประกันในการปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหาหรือจ าเลยในคดีอาญา พ.ศ. ๒๕๔๘ ข้อ ๔ วรรคท้าย

ิ
ได้ก าหนดเรื่องการเรียกหลักประกันไว้อกว่า “ในกรณีที่จ าต้องเรียกหลักประกัน ก็ให้พจารณาว่า
ี
หลักประกันนั้น คุ้มกับวงเงินประกันที่ก าหนดหรือไม่ โดยให้ค านึงถึงความน่าเชื่อถือของผู้ขอประกัน
หลักประกัน และฐานะของผู้ต้องหาหรือจ าเลยประกอบด้วย”

ทั้งนี้ หากศาลจะอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวโดยมีประกันและหลักประกัน เพอให้การใช้ดุลพนิจใน
ิ
ื่
การก าหนดหลักประกันของศาลต่าง ๆ เกิดความเป็นเอกภาพและโปร่งใสในการบริหารงานให้เป็นไปใน
แนวทางเดียวกัน ศาลยุติธรรมจึงมีบัญชีเกณฑ์มาตรฐานกลางหลักประกันการปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหา หรือ

จ าเลย เพื่อเป็นแนวทางเบื้องต้นในการพิจารณาก าหนดวงเงินประกันตัวผู้ต้องหาหรือจ าเลย ซึ่งบัญชีเกณฑ์

มาตรฐานกลางหลักประกันดังกล่าวจะก าหนดวงเงินประกันไว้ตายตัวตามความร้ายแรงของฐานความผิด
แต่ในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ มีการก าหนดเกณฑ์มาตรฐานกลาง

ลดลงจากภาวะปกติส าหรับความผิดบางประเภท

ในระเบียบราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม ว่าด้วยการปล่อยชั่วคราว พ.ศ. ๒๕๔๘ ข้อ ๘
ได้แก้ปัญหาการเรียกหลักประกันในการปล่อยชั่วคราวไว้ โดยได้ก าหนดให้ศาลสามารถก าหนดเงื่อนไข

ื่
ื่
เกี่ยวกับที่อยู่ของผู้ต้องหาหรือจ าเลย หรือเงื่อนไขอนใดให้ผู้ต้องหาหรือจ าเลย ปฏิบัติเพอป้องกันการ
ั
หลบหนี หรือเพอป้องกันภัยอนตราย หรือความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากการปล่อยชั่วคราวก็ได้ เช่นให้
ื่
รายงานตัวต่อเจ้าพนักงานหรือบุคคลตามที่ศาลเห็นสมควรวางข้อจ ากัดเกี่ยวกับสถานที่อยู่อาศัย หรือการ
เดินทางออกไปนอกสถานที่อยู่อาศัย วางข้อจ ากัดเกี่ยวกับการประกอบอาชีพหรือการงานบางอย่าง หรือ

วางข้อจ ากัดเกี่ยวกับการเข้าไปในสถานที่บางแห่ง ที่อาจก่อให้เกิดการกระท าความผิดอก เป็นต้น และหาก
ี
ผู้ต้องหาหรือจ าเลยไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขนั้น ก็ให้ศาลพิจารณาเพิกถอนค าสั่งอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวได้ ซึ่ง

ระเบียบดังกล่าวบัญญัติสอดคล้องกับหลักการของกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๐๘ วรรคสาม

ทั้งนี้ หากผู้มีอานาจในการปล่อยชั่วคราว ได้น าเอาระเบียบข้อนี้ไปปรับใช้จริงในทางปฏิบัติ ย่อมเป็น