Page 128 - ดุลพาห เล่ม3.indd
P. 128
ดุลพาห
พื้นฐานแนวคิดของระบบการกำาหนดโทษทางอาญาที่วางอยู่บนพื้นฐานของทฤษฎี
ข้างต้นคือ เนื่องจากทฤษฎีการลงโทษต่างๆ เป็นตัวแทนของความเห็นและระบบคุณค่า
ที่แตกต่างกันในสังคม หน้าที่ของผู้ออกแบบระบบการกำาหนดโทษจึงต้องออกแบบระบบ
ที่ไม่เคร่งครัดเกินไปและต้องสามารถรองรับทฤษฎีที่ดูเหมือนจะขัดแย้งกันได้ ความแตกต่าง
ในรูปแบบของระบบการกำาหนดโทษทางอาญาในประเทศตะวันตกในปัจจุบันจึงเป็น
ความแตกต่างกันในสองประเด็น ประเด็นแรกคือ องค์กรใดควรทำาหน้าที่ในการสร้างสมดุล
ของทฤษฎีการลงโทษต่างๆ ที่ขัดแย้งกัน ประเด็นที่สองคือ ทฤษฎีการลงโทษเพื่อให้
เกิดประโยชน์อย่างใดอย่างหนึ่งควรจะเป็นเหตุผลที่ทำาให้สามารถลงโทษได้เกินหรือตำ่ากว่า
ความน่าตำาหนิของผู้กระทำาผิดหรือไม่ นอกจากนั้น เป็นที่ยอมรับกันในปัจจุบันว่า ระบบ
การกำาหนดโทษทางอาญาไม่ว่าจะมีรูปแบบต่างกันหรือวางอยู่บนทฤษฎีในการลงโทษอาญา
ที่ต่างกันอย่างไร ต้องคำานึงถึงวัตถุประสงค์และข้อจำากัดในทางบริหารของการลงโทษทาง
อาญาด้วย เช่น ความจำาเป็นของการดำาเนินคดีอาญาที่ต้องอาศัยการรับสารภาพของจำาเลย
หรือความร่วมมือของจำาเลยในลักษณะอื่นๆ ความจำาเป็นที่ต้องหลีกเลี่ยงการใช้โทษจำาคุก
และการแก้ไขปัญหานักโทษล้นเรือนจำา ตลอดจนการจัดลำาดับความสำาคัญของการใช้
ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำากัด
๑.๓ ความเข้าใจเกี่ยวกับระบบการกำาหนดโทษในประเทศไทย
ประเทศตะวันตกหลายประเทศทำาการปฏิรูประบบการกำาหนดโทษทางอาญา
ในประเทศของตน เนื่องจากตระหนักถึงอันตรายของการใช้ดุลพินิจในการกำาหนดโทษอาญา
ที่ปราศจากขอบเขตตามกฎหมายของทั้งฝ่ายตุลาการและเจ้าหน้าที่ราชทัณฑ์ จึงแก้ไขกฎหมาย
โดยกำาหนดให้การใช้ดุลพินิจกำาหนดโทษของศาลต้องอยู่ภายใต้กรอบที่กฎหมายหรือ
แนวทางการกำาหนดโทษกำาหนด และยกเลิกระบบการพักการลงโทษ การปฏิรูปดังกล่าว
เกิดจากความเสื่อมศรัทธาในทฤษฎีการลงโทษเพื่อแก้ไขฟื้นฟูที่ยึดถือแต่เดิม เมื่อไม่เชื่อถือ
ในการแก้ไขฟื้นฟู ความจำาเป็นของการมีดุลพินิจ จึงกลายเป็นอันตรายภายใต้กรอบความคิด
ใหม่ของทฤษฎีการลงโทษให้สาสมกับความผิด
การกำาหนดโทษทางอาญาในประเทศไทยไม่เคยได้รับการทำาความเข้าใจในฐานะ
ที่เป็น “ระบบ” ดังนั้น จึงยังไม่มีความเข้าใจร่วมกันว่าความจริงแล้วการกำาหนดโทษอาญา
ในประเทศไทยเป็นไปตามทฤษฎีการลงโทษทฤษฎีใด ข้อเสนอของนักวิชาการ การแก้ไข
กฎหมายของฝ่ายนิติบัญญัติ ตลอดจนทางปฏิบัติของศาลบ่งชี้ถึงความเห็นที่ไม่ตรงกันเกี่ยวกับ
กันยายน - ธันวาคม ๒๕๖๑ 117
