Page 147 - ดุลพาห เล่ม3.indd
P. 147
ดุลพาห
ให้การปฏิเสธจะเป็นหน้าที่ของลูกขุนซึ่งจะพิจารณาพยานหลักฐานในส่วนสำาคัญว่าจำาเลย
กระทำาผิดหรือไม่ ดังนั้น ไม่ว่าศาลในระบบ common law จะกำาหนดโทษบนพื้นฐานของ
คำารับสารภาพของจำาเลย หรือการวินิจฉัยพยานหลักฐานของลูกขุนในกรณีที่จำาเลยให้การ
ปฏิเสธ ศาลยังคงขาดข้อมูลที่จำาเป็นในการกำาหนดโทษ ดังนั้น ในระบบนี้จึงแยกขั้นตอน
การกำาหนดโทษออกเป็นกระบวนพิจารณาต่างหาก เพื่อให้คู่ความทั้งสองฝ่ายมีโอกาสเสนอ
ข้อเท็จจริงที่จำาเป็นต่อการกำาหนดโทษต่อศาล ตลอดจนโต้แย้งพยานหลักฐานของแต่ละฝ่าย
กับให้ศาลมีโอกาสแสวงหาข้อเท็จจริงโดยผ่านรายงานก่อนกำาหนดโทษ (pre-sentence
report) ที่จัดทำาโดยพนักงานคุมประพฤติหรือนักสังคมสงเคราะห์
สำาหรับประเทศ civil law ส่วนใหญ่แล้วแม้จำาเลยรับสารภาพก็ต้องมีการ
สืบพยาน และการสืบพยานในระบบนี้ส่วนใหญ่จะไม่ได้ใช้ลูกขุน แต่ศาลทำาหน้าที่ทั้งผู้วินิจฉัย
ข้อเท็จจริงและผู้กำาหนดโทษ คู่ความทั้งสองฝ่ายจะนำาเสนอข้อเท็จจริงที่เป็นประโยชน์
ต่อทั้งการพิจารณาว่าจำาเลยมีความผิดหรือไม่ และการพิจารณาว่าควรกำาหนดโทษจำาเลย
อย่างไร ในระบบนี้การมีกระบวนพิจารณาเพื่อการกำาหนดโทษที่แยกต่างหากออกไป
ตลอดจนกลไกในการแสวงหาข้อเท็จจริงเพิ่มเติมในรูปแบบของรายงานก่อนกำาหนดโทษจะ
ไม่จำาเป็น เพราะหากมีข้อเท็จจริงที่ศาลเห็นว่ามีประโยชน์ เช่น รายงานเกี่ยวกับสภาพจิต
ของจำาเลย จะมีการเตรียมการตั้งแต่ก่อนขั้นตอนการสืบพยาน
รูปแบบการพิจารณาคดีอาญาของไทยมีลักษณะทั้งที่รับมาจากประเทศ civil law
และ common law กล่าวคือ คดีส่วนใหญ่หากจำาเลยรับสารภาพ ศาลสามารถกำาหนดโทษ
ได้โดยไม่ต้องมีการสืบพยาน ส่วนคดีที่มีการปฏิเสธ หลังจากศาลพิจารณาพยานหลักฐาน
ว่าจำาเลยกระทำาความผิดแล้ว ก็จะกำาหนดโทษรวมไปในคำาพิพากษาฉบับเดียวกัน อย่างไร
ก็ดี ระบบของไทยมิได้นำาลักษณะอันเป็นจุดเด่นของระบบต้นแบบมาใช้ กล่าวคือ ในขณะที่
ยอมรับว่าคดีส่วนใหญ่ที่จำาเลยรับสารภาพ ไม่ต้องสืบพยานเหมือนประเทศ common law
แต่กลับไม่มีการกำาหนดให้มี sentencing hearing แยกต่างหากจากการพิจารณาและมี
บทบัญญัติให้คู่ความเสนอพยานหลักฐานในส่วนของการกำาหนดโทษได้ แม้จะมีบทบัญญัติ
ให้ศาลสั่งให้พนักงานคุมประพฤติสืบเสาะและพินิจจำาเลยได้แต่ก็เป็นดุลพินิจของศาล
ซึ่งปรากฏว่ามีการใช้เป็นส่วนน้อยเมื่อเทียบกับคดีที่ศาลกำาหนดโทษทั้งหมดในแต่ละปี สำาหรับ
การสืบพยานของไทยก็ไม่เหมือนกับประเทศ civil law อื่นๆ คือคู่ความทั้งสองฝ่ายเสนอ
พยานหลักฐานในประเด็นว่าจำาเลยกระทำาผิดหรือไม่เท่านั้น สภาพการณ์ที่เป็นอยู่คือไม่ว่า
ศาลจะกำาหนดโทษเมื่อจำาเลยรับสารภาพหรือหลังจากพิจารณาพยานหลักฐานว่าจำาเลย
136 เล่มที่ ๓ ปีที่ ๖๕
