Page 146 - ดุลพาห เล่ม3.indd
P. 146
ดุลพาห
๗.๑ ความจำาเป็นของการมีฐานข้อมูลการกำาหนดโทษอาญา
ในการจัดทำาแนวทางการกำาหนดโทษอาญานั้น จะต้องมีข้อมูลเกี่ยวกับการกำาหนด
โทษอาญาที่เป็นอยู่ก่อนการปฏิรูปว่าศาลกำาหนดโทษสำาหรับความผิดแต่ละฐานในอัตราเท่าใด
และศาลพิจารณาข้อเท็จจริงใดบ้างประกอบการกำาหนดโทษฐานต่างๆ เพื่อจะได้เห็นภาพ
ความสอดคล้องหรือแตกต่างในการกำาหนดโทษความผิดฐานเดียวกันที่มีข้อเท็จจริงอย่าง
เดียวกันของศาลทั่วประเทศ แล้วนำาข้อมูลเหล่านั้นมาวิเคราะห์ สังเคราะห์ประกอบกับหลัก
วิชาการของการลงโทษให้ได้สัดส่วนกับความร้ายแรงของความผิด การรับฟังความคิดเห็น
เกี่ยวกับความร้ายแรงของความผิดฐานต่างๆ จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและประชาชน
ก่อนจะกำาหนดแนวทางการกำาหนดโทษสำาหรับความผิดฐานนั้นๆ ซึ่งเมื่อแนวทางการ
กำาหนดโทษมีผลใช้บังคับแล้ว ก็จะต้องมีการบันทึกข้อมูลของการกำาหนดโทษเข้าไปใน
ระบบฐานข้อมูล เพื่อจะได้สามารถประเมินผลการกำาหนดโทษได้ว่า ศาลกำาหนดโทษตาม
แนวทางที่กำาหนดหรือไม่ และให้เหตุผลในการกำาหนดโทษแตกต่างจากแนวทางอย่างไร
มีการอุทธรณ์ฎีกากำาหนดโทษของศาลล่างมากน้อยเพียงใด ด้วยเหตุผลอย่างไร และศาลสูง
วินิจฉัยว่าอย่างไร เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาหรือแก้ไขแนวทางการกำาหนดโทษต่อไป
นอกจากนั้น ฐานข้อมูลในการกำาหนดโทษอาญายังเป็นประโยชน์ต่อศาลในการใช้ดุลพินิจ
กำาหนดโทษในคดีที่อาจยังไม่มีการกำาหนดแนวทางการกำาหนดโทษเอาไว้ด้วย ซึ่งจะเป็น
เครื่องมือที่ช่วยสร้างความสมำ่าเสมอในการกำาหนดโทษได้ในระดับหนึ่ง
๗.๒ ความจำาเป็นของการมีกระบวนพิจารณาไต่สวนเพื่อกำาหนดโทษ (sentencing
hearing)
การกำาหนดโทษอาญาในประเทศ common law และ civil law ล้วนกระทำาโดย
ผู้พิพากษา แต่ข้อแตกต่างประการหนึ่งของการพิจารณาคดีอาญาในประเทศ common law
และ civil law คือในประเทศ civil law รวมทั้งประเทศไทย ไม่มีการแยกขั้นตอนการกำาหนด
โทษออกจากขั้นตอนของการพิจารณาว่าจำาเลยมีความผิดหรือไม่ กล่าวคือ ศาลจะพิจารณา
พยานหลักฐานว่าจำาเลยกระทำาผิดหรือไม่และกำาหนดโทษรวมไปในคำาพิพากษาฉบับเดียว
และในกระบวนพิจารณาเดียวกัน ซึ่งกระบวนพิจารณาทั้งสองระบบต่างมีข้อดีข้อเสียแตกต่าง
กันออกไป กล่าวคือ ในระบบ common law หากจำาเลยให้การรับสารภาพไม่ว่าคดี
จะร้ายแรงและมีโทษสูงเพียงใดก็ไม่ต้องมีการสืบพยาน ส่วนการวินิจฉัยข้อเท็จจริงที่จำาเลย
กันยายน - ธันวาคม ๒๕๖๑ 135
