Page 85 - Thesis PhD Anger by Chaichana

๖๗

(๑) การสอนให้มีสติเมื่อเกิดความโกรธ
(๒) วิธีชะลอความโกรธ

(๓) วิธีฝึกตนไม่ให้โกรธง่าย
(๔) เมตตาระงับความโกรธ

(๕) วิเคราะห์สาเหตุของความโกรธ

(๖) รักษาจิตให้คิดในทางที่ถูก
(๗) ฝึกจิตให้มีความสงบ

วิธีฝึกใจไม่ให้โกรธของสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชฯ ท่านให้ใช้ความ
พยายามทำสติให้รู้ตัวเมื่อความโกรธเกิดขึ้นพร้อมหาวิธีระงับความโกรธให้ทันกาล

๒.๓ พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)

หนังสือ “ทำอย่างไรจะหายโกรธ” เป็นวิธีการสอนการระงับความโกรธที่พระพรหม
๑๒๖
คุณาภรณ์ ได้เขียนตามแนวคัมภีร์วิสุทธิมัคค์ ภาค ๒ หน้า ๙๓-๑๐๖ และได้เสริมเติมและตัดต่อเรียบ

เรียงใหม่ตามที่เห็นสมควร ของเดิมมี ๙ วิธี ในที่นี้ขยายออกเป็น ๑๐ วิธี ท่านเน้นการฝึกสติให้อยู่กับ

ปัจจุบันให้มาก สติจะตามทันทุกอย่าง ทันแม้กระทั่งความคิดของตัวเอง เวลาที่จิตโกรธ เราจะรู้ทัน
และหยุดความโกรธของตนเองได้ จุดประสงค์ที่แท้จริงต้องมาถึงขั้นที่ว่า ถ้าเกิดโกรธขึ้นมาก็สามารถที่

จะระงับความโกรธและปลุกปลอบใจได้ สำหรับอุบายการระงับโกรธ มีขั้นตอนดังนี้

ขั้นที่ ๑ นึกถึงผลเสียของความเป็นคนมกโกรธ สอนตนเองให้นึกว่าพระพทธเจ้าของเรา
ุ
ั
ทรงมีพระกรุณาธิคุณ และทรงสอนชาวพุทธให้เป็นคนมีเมตตา เรามัวมาแต่โกรธอยู่ ไม่ระงับความ

โกรธเสีย เป็นการไม่ปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธองค์ พระพุทธเจ้าตรัสสอนเอาไว้ว่า คนที่โกรธเขา
ก่อนก็นับว่าเลวอยู่แล้ว คนที่ไม่มีศัตรูรู้เท่าทัน หลงโกรธตอบเขาไปก็เท่ากับสร้างความเลว เราอย่าเป็น

คนเลว พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอนต่อไปอีกว่า เขาโกรธมาเราไม่โกรธตอบ วิธีนี้เรียกว่า ชนะสงครามที่

ชนะได้ยาก เมื่อรู้ว่าอีกฝ่ายหนึ่งโกรธ เรามีสติไม่โกรธตอบ จะได้ชื่อว่าเป็นผู้ทำประโยชน์ให้แก่ทั้งสอง
ฝ่าย เพราะฉะนั้นอย่าทำตัวเป็นผู้แพ้สงคราม จงเป็นผู้ชนะสงคราม และจงเป็นผู้สร้างประโยชน์ อย่า

เป็นผู้สร้างความพินาศ

๑๒๖ พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต), ท าอย่างไรจะหายโกรธ, พิมพ์ครั้งที่ ๓๔๙, (กรุงเทพมหานคร:
บริษัท วิสคอมเซ็นเตอร์ จำกัด, ๒๕๖๕), หน้า ๑-๒๑.