Page 80 - Thesis PhD Anger by Chaichana

๖๒

เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสอย่างนี้แล้ว อักโกสกภารทวาชพราหมณ์ ได้กราบทูลพระผู้มี
พระภาคว่า ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของ

พระองค์แจ่มแจ้งนัก พระโคดมผู้เจริญทรงประกาศพระธรรมโดยปริยายเป็นอันมาก เปรียบเหมือน
บุคคลหงายของที่คว่ำ เปิดของที่ปิด บอกทางแก่คนหลงทาง หรือส่องประทีปในที่มืด ด้วยคิดว่าคนมี

จักษุย่อมเห็นรูปได้ฉะนั้น จากนั้นได้ขอบวชเป็นพระภิกษุและได้บรรลุธรรมวิเศษเป็นพระอรหันต์รูป

๑๑๙
หนึ่งในสมัยพุทธกาล
เห็นได้ว่า วิธีจัดการกับความโกรธของเหตุการณ์ทั้ง ๒ เหตุการณ์ สรุปเป็น ๒

แนวทางคือ

๑. ตอบรับ คือไม่ปฏิเสธ ไม่คัดค้าน ทรงฟังให้จบแล้วชี้แจงไปตามความจริงของ

แต่ละข้อแต่ละเรื่อง

๒. ไม่รับหรือไม่นำมาใส่ในใจ ทำใจให้สงบนิ่ง เหมือนตบมือข้างเดียวย่อมไม่เกิด
เสียงดัง

๑.๒ พระสารีบุตร

พระสารีบุตรท่านสอนอุบายระงับความโกรธ โดยใช้ใช้ปัญญาในการพิจารณาความจริง

เกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างบุคคล ๕ จำพวก คือ
๑๒๐
(๑) หากความประพฤติทางกายของเขาไม่ดี แต่ความประพฤติทางวาจาเรียบร้อย

หมดจดดี ก็พึงมนสิการเฉพาะความประพฤติดีทางวาจา เปรียบเหมือนภิกษุผู้ถือผ้าบังสุกุล เป็นวัตร
เธอเดินไปพบเศษผ้าเก่าบนถนน เธอเอาเท้าซ้ายกดแล้วเอาเท้าขวาคลี่ผ้านั้นออก ส่วนใดยังดีใช้อยู่ก็

ฉีกเอาแต่ส่วนนั้นไป ฉะนั้นการอุปมัยข้างต้น คือ ให้เราเลือกแต่สิ่งที่ดีของเขาที่มีอยู่เท่านั้นสิ่งไหนไม่ดี

เราก็ไม่เก็บไว้ปล่อยทิ้งไปเสีย ถือเอาเฉพาะวาจาที่เรียบร้อยเท่านั้น ส่วนกายแสดง ออกมาที่ไม่ดีก็อย่า
ไปถึงเอากิริยาทางกายนั้นทิ้งเสีย

(๒) หากความประพฤติทางวาจาไม่ดี แต่ความประพฤติทางกายเรียบร้อยหมดจด ก็
พึงมนสิการเฉพาะทางกาย เปรียบเหมือนสระโบกขรณีมีสาหร่ายจอกแหนคลุมเต็มไปหมด เมื่อคน

เดินทางแดดร้อน เหน็ดเหนื่อย หิวกระหายมาถึงเข้า ก็ลงไปยังสระนั้น เอามือแหวกสาหร่ายจอกแหน

๑๑๙ สํ.ส. (ไทย) ๑๕/๑๘๘/๒๖๕.

ุ
๑๒๐ พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต), โยนิโสมนสิการวิธีคิดตามหลักพทธธรรม, พิมพ์ครั้งที่ ๒๔,
(นครปฐม: วัดญาณเวศกวัน, ๒๕๖๑), หน้า ๔๕.