Page 225 - Liver Diseases in Children
P. 225
โรคภูมิต้านทานต่อตับตนเอง 215
pthaigastro.org
่
ื
เกณฑ์ปกติ autoantibodies titer เป็นลบหรอต�า 2.5-5 มก./วัน ในช่วง 6-8 สัปดาห์แรกของการรักษา
(ANA และ SMA น้อยกว่าหรือเท่ากับ 1:20, ควรตรวจติดตามค่าเอนไซม์ aminotransferases
ื
anti-LKM-1 น้อยกว่าหรือเท่ากับ 1:10) ทุกสัปดาห์เพ่อพิจารณาปรับลดขนาดยา ซ่ง
ึ
- ผลตรวจทางจุลพยาธิวิทยาของตับ (histological จะช่วยลดผลข้างเคียงของสเตียรอยด์ ค่าเอนไซม์
remission) คือ ไม่พบการอักเสบ aminotransferases มักกลับเป็นปกติหลังรักษาแล้ว
ผู้ป่วยอาจมีโรคสงบเมื่อพิจารณาจากอาการ หลายเดือน การศึกษาที่โรงพยาบาล King’s College
ทางคลินิกและผลตรวจเลือด แต่ยังคงมีตับอักเสบ พบว่าใช้เวลาประมาณ 6 เดือนในผู้ป่วย AIH ชนิดที่ 1
1
เมื่อตรวจทางจุลพยาธิวิทยา และ 9 เดือนในผู้ป่วย AIH ชนิดที่ 2
ื
ี
การตอบสนองต่อการรักษาด้วยยากดภูมิคุ้มกัน มักใช้ยา azathioprine ร่วมด้วยเพ่อหลีกเล่ยง
ึ
ข้นกับความรุนแรงของโรคขณะที่มารับการรักษา ถึง การใช้สเตียรอยด์ขนาดสูงเป็นเวลานาน (steroid sparing)
ิ
แม้ว่าผู้ป่วย AIH ร้อยละ 40-80 พบมีตับแข็งตั้งแต่ โดยเร่มให้เมื่อค่าเอนไซม์ aminotransferases ไม่
แรกวินิจฉัย แต่ผู้ป่วยมักมีการตอบสนองต่อการ ลดลงหลังจากได้สเตียรอยด์เพียงอย่างเดียวประมาณ
รักษาดี ยกเว้นในรายที่มีตับวายเฉียบพลันและมี 8 สัปดาห์ ขนาดยา azathioprine เริ่มที่ 0.5 มก./
อาการทางสมอง มักต้องรักษาด้วยการปลูกถ่ายตับ กก./วันแล้วเพิ่มขึ้นได้ถึง 2-2.5 มก./กก./วัน ในบาง
ิ
ผู้ป่วยโรค AIH มากกว่าร้อยละ 80 จะอยู่ในระยะ สถาบันเร่มให้ azathioprine หลังให้สเตียรอยด์
12
โรคสงบหลังการรักษา มีการศึกษาพบว่าผู้ป่วยโรค ประมาณ 2-3 สัปดาห์ หรือให้ร่วมกับสเตียรอยด์
ิ
ิ
AIH รอยละ 95 มี portal inflammation และปรมาณ ตั้งแต่แรก ยา azathioprine มีฤทธ์เป็นพิษต่อตับ
้
พังผืดลดลงภายหลังการรักษานานประมาณ 4 ปี 13 (hepatotoxic) จึงควรใช้อย่างระมัดระวังในผู้ป่วยที่
การเป็นโรคกลับ (relapse) ระหว่างการรักษา มีตัวเหลืองมาก ผลข้างเคียง คือ กดไขกระดูก ท�าให้
่
่
คือ มีค่าเอนไซม์ aminotransferases เพ่มสูงข้น มีเม็ดเลือดขาวต�า เลือดจาง หรือเกล็ดเลือดต�า บาง
ึ
ิ
หลังจากเข้าสู่ระยะโรคสงบแล้ว พบได้ประมาณร้อยละ รายอาจเกิด pancytopenia หรือ aplastic anemia
ี
40 สาเหตุของการเป็นโรคกลับท่พบบ่อย คือ การกินยา ผู้ที่เส่ยงต่อการกดไขกระดูกจากยา ได้แก่ ผู้ที่มี
ี
ไม่สม�่าเสมอ (non-adherence) ซึ่งมักพบในวัยรุ่น เอนไซม์ thiopurine methyltransferase (TPMT)
ิ
การรักษา คือ เพ่มขนาดของยากดภูมิคุ้มกัน อาจต้อง ลดลง มีการท�างานของไตหรือตับบกพร่อง การตรวจ
ให้สเตียรอยด์ขนาดสูง (steroid pulses) วัดระดับเอนไซม์ TPMT ช่วยในการพิจารณาปรับ
ขนาดของยาให้เหมาะสม โดยแนะน�าให้ตรวจในราย
การรักษาโรค AIH ท่มี cytopenia ตั้งแต่แรกวินิจฉัยหรือระหว่างการ
ี
การรักษาล�าดับแรก คือ เพรดนิโซโลนขนาด รักษา หรือในรายที่ต้องใช้ azathioprine ขนาดสูง
ั
้
ั
ิ
ี
เร่มต้น 2 มก./กก./วัน (ขนาดสงสุด 60 มก./วัน) เมื่อ บางสถาบนใหยา azathioprine เพยงชนิดเดียวหลง
ค่าเอนไซม์ aminotransferases ลดลงจึงค่อย ๆ ลด จากผู้ป่วยเข้าสู่ระยะโรคสงบแล้ว แต่ยังไม่ทราบ
ขนาดยาลงภายใน 6-8 สัปดาห์จนเหลือประมาณ ชัดเจนในแง่ของประสิทธิภาพการรักษา และผลข้าง