Page 195 - Liver Diseases in Children

ไวรัสตับอักเสบ 185

pthaigastro.org
ี
(HBeAg) หน้าที่ของ HBcAg คือ ป้องกันสาร การกลายพันธุ์ของบริเวณ precore ท่ต�าแหน่ง
พันธุกรรมของไวรัสจากการถูกท�าลายด้วยเอนไซม์ 1896 โดยเปลี่ยนจาก G เป็น A ท�าให้หยุดการสร้าง
exogenous nuclease นอกจากนี้ HBcAg ยังมี HBeAg จึงท�าให้เกิด seroconversion (จากตรวจ

บทบาทในการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันด้านเซลล์ พบ HBeAg กลายเป็นพบ anti-HBe) ทั้ง ๆ ที่ไวรัส
ึ
(cell-mediated immune response) ส่วน HBeAg ยังมีการเพ่มจ�านวนข้น การกลายพันธุ์ของบริเวณ
ิ
เป็นโปรตีนส่วนทีไม่ใช่โครงสร้าง (non-structural basal core promoter (BCP) ก็ท�าให้เกิด HBeAg
่
ิ
protein) และไม่มีบทบาทในการเพ่มจ�านวนของ seroconversion ได้เช่นเดียวกัน
ไวรัส ยังไม่ทราบหน้าที่ของ HBeAg ที่แน่ชัด แต่ - ORF-S ท�าหน้าที่สร้าง HBsAg ซึ่งประกอบ

สันนิษฐานว่ามีบทบาททาให้การตอบสนองของ ด้วย pre-S1, pre-S2 และ S บริเวณ surface
�
ระบบภูมิคุ้มกันต่อการติดเชื้อไวรัสลดต�าลง antigen มี epitope เรียกว่า “a” determinant (กรด

่
ี
(immune tolerance) ซึ่งมักพบในทารกที่ expose อะมิโนต�าแหน่งท่ 124-147) ซึ่งเป็นส่วนที่พบในเชื้อ
กับ HBeAg ของแม่ขณะอยู่ในครรภ์ การตรวจพบ HBV ทุกจีโนไทป์ (รูปที่ 10.5) ดังนั้นถ้ามีแอนติบอดี
ื
ื

HBeAg ในเลือดของผู้ติดเช้อเร้อรังมักสัมพันธ์กับ ต่อส่วน “a” determinant ก็จะมีภูมิคุ้มกันโรค
การมี HBV DNA viral load สูง ดังน้นจึงสามารถ (hepatitis B surface antibody, anti-HBs) ต่อการ
ั

ใช้ HBeAg เป็นตัวแทน (surrogate marker) ติดเชื้อทุกจีโนไทป์ ดังนั้นส่วน “a” determinant จึง
ื
ี
่
ในการบ่งบอกว่ามีเช้อไวรัสปริมาณมากในเลือด เป็นส่วนสาคัญทใช้ในการผลิตวัคซีนป้องกันการติด
�
้
ุ
ั
รูปท 10.4 ลักษณะโครงสรางทางพันธกรรมของไวรสตับอักเสบบี
ี
$
(active viral replication) ์ เชื้อ HBV ิ
(* ไดรบความอนุเคราะห์รูปจากศาสตราจารยนายแพทย์พิสฐ ตั0งกิจวานิชย์)
้
ั

ั
รูปท 10.5 สวน “a” determinant ของไวรสตับอักเสบบี อักษรย่อในวงกลมหมายถึง กรดอะมิโนในตําแหน่ง
ี
$
รูปท 10.5 ส่วน ่“a” determinant ของไวรัสตับอักเสบบี อักษรย่อในวงกลมหมายถึง กรดอะมิโนในต�าแหน่งน้น ๆ
ี
่
ั
นั0น ๆ เช่น C ทีGตําแหน่ง 124 และ 137 หมายถึงซิสเตอีน
เช่น C ที่ต�าแหน่ง 124 และ 137 หมายถึงซิสเตอีน
(* ไดรบความอนุเคราะห์รูปจากศาสตราจารย์นายแพทย์พิสฐ ตั0งกิจวานิชย์)
้
ั
ิ
(* ได้รับความอนุเคราะห์รูปจากศาสตราจารย์นายแพทย์พิสิฐ ตั้งกิจวานิชย์)
ี
เซลล์ตับมตัวรบ (receptor) เชื0อ HBV คือ transmembrane transporter protein sodium
ั
taurocholate co-transporting polypeptide บนผิวเซลล์ สันนิษฐานว่าสวน pre-S1 domain ของ surface
่