Page 143 - Neşide Dergisi 6.Sayı

Deneme
ÖZEL DOSYA: SEZAİ KARAKOÇ

Sezai Karakoç’ta

Medeniyet

Atilla MÜLAYİM*

ezai Karakoç medeniyet konusunda oldukça gerektiğini, İslam kültürünü, İslam medeniyetin
Sçok yazmış, düşünmüş ve fikir serdetmiştir. Bu bir unsuru olduğunu en baştan bilmemiz gerek-
konunun açmazlarını ve kavramsal bir bütünlük tiğini öne sürer.
sağlanmasının oldukça zor olduğu malumdur. Ya-
zılarında Karakoç, bütünlükçü bir medeniyetten “Medeniyeti, insanlığın, fizikötesi amacına var-
söz eder. Yani herkesi kapsayacak bir medeniyet ması için kurduğu yaşam tarzı ve gerçekleştirdiği
projesinden bahseder. tüm çevre olarak tanımlayabiliriz.” Karakoç, dün-
yayı ahret hayatının bir tarlası gibi görür ve bu-
Karakoç medeniyet ve kültür kavramlarının ara- rada yaşamamızın amacına uygun olarak yaşayıp,
sındaki ayrımı yapay bir ayrım olarak görür. Ve gerçek olana yönelmek gerektiğini, Müslümanlar
Spengler’in ileri sürmüş olduğu kültürün don- için dünyada kuracağı bütün ilişkilerin ahret ha-
muş şeklinin medeniyet olduğu tezine itibar yatı adına kurulan ilişkiler olması gerektiğini vur-
etmez. Radikal Batıcı tezlerin bu toprakların in- gular.
sanına hiçbir şey söylemediğinin farkında olan
Karakoç, Ahmet Ağaoğlu ve diğer Batıcı grubun Bir medeniyetin başka bir medeniyetten akta-
öne sürdüğü hiçbir öneriyi kabul etmez. Batıya rımlar yapması, onun orijinalliğini etkilemez. Her
şeksiz şüphesiz dâhil olmak, Karakoç için dünya- medeniyet başka medeniyetlerle ilişkiye girdiğin-
da yaşamanın bir anlamının olmadığı anlamına de kaçınılmaz olarak bir yanıyla ondan beslenir.
gelir. Nurettin Topçu’nun kültürü ahlak, medeni- Tamamen kendine has bir medeniyet anlayışının
yeti ise teknoloji olarak değerlendiren düşünce- mümkün olmayacağı zaman içinde görülmüştür.
sine karşı çıkar. Ziya Gökalp’ın medeniyet ve kül- Medeniyetler tarihsel süreç içinde aktarımlar ve
tür konusundaki yaklaşımlarını da benimsemez. alıntılar yaparak kendilerine ait bir dünya kurar-
Gökalp kültürü milli, medeniyeti milletlerarası lar. Medeniyet hiçbir zaman bir ırka ve insanlığın
olarak görür. Karakoç ise bunun yanlış bir bakış bir bölümüne hitap eden bir tarih olgusu olarak
açısını yansıttığını, eğer bir İslam medeniyetin- bakılamayacağını, insanların büyük fedakârlıklar-
den bahsediyorsak bir de bunun kültürü olması la gerçekleştirdikleri bir hareket olarak bakılması

* Yazar.

141