Page 375 - Maket 17-11_merged

CHƯƠNG TRÌNH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ PHỤC VỤ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI

giá trị hiện nay như sau:

Trong lĩnh vực trồng trọt: Theo thống kê của Cục Kinh tế hợp tác và PTNT, tiêu
thụ sản phẩm thông qua liên kết trong lĩnh vực trồng trọt hiện vẫn ở mức thấp. Đối với
cây lúa, tỷ lệ tiêu thụ qua liên kết chỉ đạt khoảng 18%, cây rau là 9%, cây ăn quả là 19%,
cây mía với 49% và tỷ lệ cây trồng tiêu thụ qua liên kết cao nhất là cây chè với 69%. Các
doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng khi tiêu thụ hơn 80% sản lượng nông sản được tiêu
thụ qua liên kết, điển hình như 94,24% ở lúa và 98,3% ở mía. Trong lĩnh vực trồng trọt,
hiện có các hình thức liên kết sau:

Liên kết tiêu thụ sản phẩm qua hợp đồng mua bán giữa doanh nghiệp với HTX/ Tổ
hợp tác (HTX/THT) và hộ nông dân: Hình thức liên kết này khá phổ biến trong lĩnh vực
trồng trọt, chiếm đến 70-80% sản lượng nông sản được tiêu thụ có liên kết và thường gặp
chủ yếu trong liên kết sản xuất lúa ở vùng ĐBSCL. Ở hình thức này, hợp đồng mua bán
giữa các bên có thể được ký từ đầu vụ hoặc cuối vụ và tính ràng buộc giữa các bên tham
gia hợp đồng là không cao do đó dẫn đến tình trạng phá vỡ hợp đồng thường xuyên xảy
ra, kể cả bên mua và bên bán.

Liên kết có hỗ trợ đầu tư và tiêu thụ sản phẩm giữa doanh nghiệp với HTX/THT và
hộ nông dân: Hình thức liên kết có hỗ trợ vật tư đầu vào, doanh nghiệp thu mua ký hợp
đồng bao tiêu sản phẩm ngay từ đầu vụ và cam kết hỗ trợ giống, kỹ thuật, vốn cho người
sản xuất. Sau khi thu hoạch, doanh nghiệp sẽ thu mua nông sản của người sản xuất. Điển
hình cho hình thức liên kết này là Tập đoàn Lộc Trời ở ĐBSCL, khi liên kết với HTX/
THT và hộ nông dân thì Tập đoàn cung cấp cho hộ nông dân toàn bộ vật tư đầu vào (lúa
giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật) theo hình thức chậm trả vào cuối vụ thu hoạch
lúa. Ngoài ra, Tập đoàn còn cử cán bộ kỹ thuật trực tiếp theo dõi đồng ruộng và tư vấn
hỗ trợ hộ nông dân chăm sóc lúa. Đến vụ thu hoạch, Tập đoàn sẽ thu mua toàn bộ lúa tại
ruộng cho hộ nông dân theo đúng hợp đồng liên kết. Hình thức liên kết kết này khá bền
vững, đem lại cả lợi ích cho người nông dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, để thực hiện
liên kết theo hình thức này đòi hỏi các doanh nghiệp phải có tiềm lực mạnh (vốn, đội ngũ
cán bộ kỹ thuật, kho chứa, …).
Liên kết chuỗi giá trị khép kín: Hình thức liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị khép
kín trong trồng trọt hiện nay rất ít, chủ yếu trong sản xuất lúa giá trị cao hoặc trong sản
xuất rau sạch. Mô hình liên kết chuỗi khép kín điển hình là trường hợp HTX SunFood
Đà Lạt. Đây là HTX áp dụng công nông nghiệp công nghệ cao vào sản xuất rau an toàn,
với việc áp dụng công nghệ trồng thủy canh, khí canh và hệ thống tưới thông minh. Hiện
HTX có 3 cửa hàng giới thiệu sản phẩm và 10 cửa hàng nhượng quyền trên cả nước.
Trong mô hình này, HTX thực hiện chuỗi khép kín của HTX và đảm nhiệm các hoạt
động: i) Tổ chức dịch vụ cung cấp đầu vào, giống, phân bón cho thành viên và các thành
viên liên kết; ii) Phối hợp với các tổ chức, đơn vị tập huấn cho thành viên; iii) Bao tiêu

373