Page 121 - حقوق مشاورين املاک39
P. 121
ماده 690قانون مجازات اسلامی میگوید :هر کس به وسیله صحنه سازی از قبیل پی کنی دیوارکشی
تغییر حد فاصل امحای مرز کرت بندی ،نهرکشی حفر چاه غرس اشجار و زراعت و امثال آن به تهیه آثار
تصرف در اراضی مزروعی اعم از کشت شده یا در آیش زراعی جنگلها و مراتع ملی شده کوهستانها ،باغها
قلمستان ها ،منابع آب چشمه سارها آن ها ر طبیعی و پارکهای ملی تاسیسات کشاورزی و دامداری و
دامپروری و کشت و صنعت و اراضی موات و بایر و سایر اراضی و املاک متعلق به دولت یا شرکت های
وابسته به دولت یا شهرداریها یا اوقاف و هم چنین اراضی و املاک و موقوفات و محبوسات و اثلاث باقیه
که برای مصارف عام المنفعه اختصاص یافته یا اشخصاص حقیقی یا حقوقی به منظور تصرف یا ذی حق
معرفی کردن خود یا دیگری مبادرت نماید یا بدون اجازه سازمان حفاظت محیط زیست یا مراجع ذی
صلاح دیگر مبادرت به عملیاتی نماید که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی گردد یا اقدام به هر
گونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور نماید.
قانون گذار برای مرتکب جرایم فوق مجازات یک ماه تا یک سال حبس در نظر گرفته است .هم چنین
در انتهای ماده 690دادگاه مکلف شده است دستور به رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از
حق یا اعاده وضع به حال سابق صادر نماید.
به لحاظ اهمیت موضوع و عوارض منفی ناشی از ارتکاب این جرم در تبصره 1ماده 690مقرر شده
است که رسیدگی به جرایم فوق الذکر خارج از نوبت صورت گیرد و مقام قضایی مکلف است با تنظیم
صورت مجلس دستور متوقف ماندن عملیات متجاوز را تا صدور حکم قطعی صادر نماید.
چنانچه تعداد متهمان سه نفر یا بیشتر باشد و قراین قوی بر ارتکاب جرم موجود باشد به استناد تبصره
2ماده 690قرار بازداشت آنها صادر خواهد شد و مدعی می تواند تقاضای خلع ید و قلع بنا و اشجار و
رفع آثار تجاوز را بنماید.
طبق ماده 691قانون مجازات اسلامی تعزیرات هر کس به قهر و غلبه به ملکی داخل شود که در تصرف
دیگری است اعم از آنکه محصور باشد یا نباشد یا در ابتدای ورود به قهر و غلبه نبوده ولی بعد از اخطار
متصرف به قهر و غلبه مانده باشد ،علاوه بر رفع تجاوز حسب مورد به یک تا شش ماه حبس محکوم
می شود هرگاه مرتکبان دو نفر یا بیشتر بوده و دست کم یکی از آنها حامل سلاح باشد به حبس از یک تا
سه سال محکوم خواهند شد.
مطابق ماده 692قانون مجازات اسلامی تعزیرات) هرگاه کسی ملک دیگری را به قهر و غلبه تصرف
کند علاوه بر رفع تجاوز به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد .ممکن است مرتکب یکی
از جرایم فوق به لحاظ تخفیفات قانونی به جای حبس به پرداخت جریمه جزای نقدی آن هم به مبلغ
ناچیزی محکوم شود و بدین ترتیب از کرده خود و محکومیت صادره عبرت نگرفته و علی رغم اجرای
حکم ،مجددا به ارتکاب یکی از جرایم یاد شده مبادرت کند؛ قانون گذار به خوبی چنین فرضی را پیش
بینی کرده و در ماده 693آورده است« :اگر کسی به موجب حکم قطعی محکوم به خلع ید از مال غیر
منقولی یا محکوم به رفع مزاحمت یا رفع ممانعت از حق شده باشد بعد از اجرای حکم مجددا مورد
حکم را عدوانا تصرف یا مزاحمت یا ممانعت از حق نماید علاوه بر رفع تجاوز به حبس از شش ماه تا
دو سال محکوم خواهد شد.
چنانچه ورود به ملک دیگری با زور و تهدید باشد به استناد ماده 694قانون مجازات اسلامی مرتکب
به مجازات حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد و در صورتی که مرتکبان دو نفر یا بیشتر
باشند و دست کم یکی از آنها حامل سلاح باشد ،به حبس از یک تا شش سال محکوم میشوند چنانچه
جرایم مذکور در مواد 692و 693در شب واقع شده باشد مرتکب به حداکثر مجازات محکوم می شود.
109
