Page 117 - حقوق مشاورين املاک39
P. 117
گاهی یک عمل ممکن است هم جرم جزایی و هم جرم مدنی و هم تخلف انتظامی تلقی شود مثل
افشاء اسرار مربوط به شغل توسط اطباء جراحان و وکلا به هر حال تخلف انضباطی نقض مقررات خاص
مربوط به یک جمعیت یا شغل معین است در حالی که جرم جزایی نقض قانون جزایی نسبت به تمامی
افراد یک کشور است در خصوص مسایل نظام صنفی برابر آیین نامه های اجرایی قانون مربوط عمل
می شود زیرا اصناف ملزم به رعایت مقررات مربوط به تکالیف صنفی خود هستند .از نظر ضمانت اجرا
نتیجه ارتکاب جرم اعمال مجازات های پیش بینی شده در قانون است در حالی که ضمانت اجرای تخلفات
انضباطی مواردی از قبيل اخطار شفاهی و کتبی کسر حقوق و مزایای دریافتی تعلیق رتبه تنزل درجه انفصال
موقت یا انفصال دایم از خدمات دولتی است تذکرات کتبی درج در پرونده صنفی ،تعطیل موقت ابطال
پروانه کسب و غیره از جمله مجازاتهای صنفی است.
.2مباشرت مشارکت و معاونت در جرم
بر اساس تعریفی که از جرم ارایه شد چنانچه کسی به تنهایی تصمیم به انجام عمل مجرمانه ای
بگیرد و جرمی را مرتکب شود مباشر جرم نامیده می شود .پس مباشر جرم کسی است که خود به
تنهایی جرمی را مرتکب شده است .فرضا شخصی به تنهایی قصد سرقت موتورسیکلتی را داشته باشد
و بدون کمک دیگری آن را سرقت کند .چنانچه برای ارتکاب جرمی دو یا چند نفر با هم مشارکت نمایند
و همه آنها در عملیات مجرمانه مداخله کنند ،اعم از اینکه میزان تاثیر و اقدامات آنها با هم برابر باشد
یا نه به آنها شریک جرم گفته می شود یا اصطلاحا آنها مشارکت در جرم دارند .مطابق ماده 42قانون
مجازات اسلامی در صورت ارتکاب جرم به مشارکت شخص یا اشخاصی با هم مجازات هر یک مجازات
مرتکب مستقل آن جرم خواهد بود .البته دادگاه به تاثیر مداخله و مباشرت شریک در جرم توجه می
کند و می تواند مجازات را تخفیف بدهد .فرضا چند نفر با همکاری یکدیگر موتورسیکلتی را بدزدند
بدین صورت
که یکی مالک موتور را مضروب کند و دیگری موتور را از دست مالک خارج کند و دو نفری موتور را
تصاحب کرده و فرار کنند .چنانچه شخصی خود به صورت مستقیم در اقدامات مجرمانه (جرم) شرکت
و مداخله ای نداشته باشد؛ یعنی نه مباشر جرم باشد و نه شریک در جرم اما از قصد و نیت مجرم مطلع
باشد و برای موفقیت وی به او کمک کند اعم از اینکه نفعی را برای خود در نظر داشته باشد یا خیر)
معاون جرم است .ممکن است معاون جرم با راهنمایی یا در اختیار گذاردن وسایل ارتکاب جرم ،وقوع
جرم را تسهیل کند یا اینکه مجرم را تشویق و ترغیب نماید و یا اینکه با حیله و نیرنگ و فریب و یا
حتی با تهدید و تطمیع مجرم را به انجام عملیات مجرمانه وادار کند .مطابق ماده 43قانون مجازات
اسلامی اگر برای معاونت در جرم ،مجازات خاصی در نظر گرفته شده باشد همان مجازات اعمال
می شود و الا قاضی با توجه به میزان تاثیر اقدام معاون او را مجازات خواهد کرد فرضا شخصی قصد
سرقت اتومبیلی داشته باشد و به کلیدسازی مراجعه کند و کلید ساز علی رغم اطلاع از قصد و نیت شوم
سارق برای او کلید تهیه نماید .در اینجا هم سارق و هم کلیدساز مجازات خواهند شد.
.3گران فروشی و مجازات آن
گران فروشی عبارت است از عرضه یا فروش کالا و ارایه خدمات به بهایی بیش از نرخ های تعیین
شده عدم اجرای مقررات و ضوابط قیمت گذاری و انجام هر نوع عملی که به افزایش بهای کالا یا
خدمات برای خرید منجر شود نیز به عنوان گران فروشی قابل مجازات است.
105
