Page 116 - حقوق مشاورين املاک39
P. 116
.1جرم و عناصر آن
جرم عبارت است از هر فعل یا ترک فعلی که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد .برای
اینکه به ارتکاب عملی جرم گفته شود یا به عبارتی وصف کیفری داشته باشد باید سه عنصر به شرح زیر
با هم جمع شوند.
.1-1عنصر قانونی
یعنی زمانی عملی جرم است که قبلا توسط قانون گذار در قوانین جزایی ارتکاب آن عمل را منع
کرده باشد و برای ارتکاب آن مجازات تعیین شده باشد والا اصل بر این است که انجام تمامی اعمال
بدون اشکال و مباح است.
1-2عنصر مادی
افکار هر قدر که منفی و مجرمانه باشند تا به صورت عملی در رفتار و کردار افراد ظهور نیابند بدون
اشکال بوده و نمی توان کسی را به دلیل اینکه فقط فکر ارتکاب جرم در ذهنش شکل گرفته مجرم
دانست پس عمل مادی و عینی است که قابل تعریف و تشخیص است نه فکر و خیال مجرمانه
.1-3عنصر معنوی
منظور از عنصر معنوی این است که برای جرم دانستن یک عمل علاوه بر عنصر قانونی و عنصر مادی لازم
است فرد با علم و عمد قصد نقض قانون و ارتکاب عمل ممنوع را داشته باشد والا عمل او جرم نخواهد
بود .پس اگر کسی عملی را که توسط قانون گذار ارتکاب آن منع شده است عنصر (قانونی مرتکب شود
(عنصر مادی) ولی قصد و سوء نیتی در انجام آن نداشته و از روی اشتباه یا جهل مرتکب شده باشد ،نمی
توان مجرم دانست فرضا شخصی چمدان فرد دیگری را بردارد به گمان اینکه مال خودش است و این عمل
به علت شباهت دو چمدان به یکدیگر اتفاق افتاده باشد.
مفهوم جرم در جرم شناسی فارغ از بررسی حقوقی و قضایی مربوط به شرایط قانونی پدیده مجرمانه
بوده و بیشتر اوضاع و احوال فردی و اجتماعی قبل از ارتکاب جرم و عامل یا عوامل واقعی ارتکاب جرم را
مورد توجه قرار میدهد جرم شناس بر اساس مشاهدات و تجربیات علمی به دنبال تعیین رفتارهای ضد
اجتماعی است تا از این طریق بهتر بتواند حمایت از جامعه را امکان پذیر سازد .پس جرم که عبارت است
از جرایم جزایی و مدنی با تخلفات انضباطی کاملا متفاوت بوده و این سه از لحاظ ارکان سازنده از جمله
رکن قانونی مادی و معنوی و هم چنین ضمانت اجرا و مسئولیت با هم وجوه اشتراک و افتراق دارند.
در هر کشوری جمعیتهای کوچکی وجود دارند که با داشتن فعالیت و شغل واحد ،مقررات خاصی برای
آنها وضع شده است تا شغل خود را با صحت عمل و شرافت اخلاقی انجام دهند تخلف از مقررات مزبور
مستوجب مجازات های انتظامی است .مثلا برای برای قضات دادگاه انتظامی قضات برای وکلا دادگاه
انتظامی وکلا و برای سردفتران ،استادان کارشناسان ،پزشکان کارکنان دولت و نظامیان؛ دادگاه های انتظامی
و اداری مخصوص به تخلفات شغلی آنها رسیدگی و مجازات هایی را تعیین می نمایند .برای اصناف نیز
توسط کمیسیونهای مربوط وظایفی جهت رسیدگی به تخلفات تعیین شده است.
104
