Page 124 - حقوق مشاورين املاک39
P. 124
.1عرصه و اعیان
عرصه و اعیان در برابر یکدیگر استفاده میشوند عرصه به زمینی که متعلق به مالک است اطلاق میگردد
و اعیان اموال غیر منقول موجود در آن را میگویند مانند خانه چاه قنات درختان و غیره
.2موات (زمین موات یا غیر آبادی).
طبق ماده 3قانون زمین شهری مصوب 1366٫6٫22اراضی موات شهری زمین هایی است که سابقه
عمران و احیاء نداشته باشد برخی معتقدند که اراضی موات زمینهایی هستند که مالک ندارند و از آنها
انتفاع برده نمی شود خواه آنکه این امر در اثر نداشتن آب باشد یا آنکه آب آن را فرا گرفته و یا نیزار و
علفزار و جنگل باشد در این امر فرق نمی کند که زمین مزبور قبلا دایر بوده و در اثر اراضی مالکان بایر
باشد و یا آنکه هیچ زمانی دایر نبوده است.
.3بایر (زمین بایر)
اولین قانونی که زمین بایر را تعریف کرده است قانون نحوه واگذاری و احیاء اراضی در حکومت جمهوری
اسلامی ایران مصوب 1358٫6٫25است .هم چنین در ماده 14قانون اراضی شهری مصوب 1360٫12٫27
از آن تعریف شده است که عینا در ماده 4و 5قانون زمین شهری مصوب 66٫6٫22تکرار شده است.
طبق ماده 4قانون زمین شهری مصوب ،1366٫6٫22اراضی بایر شهری زمینهایی است که سابقه عمران
و احیاء داشته و به تدریج به حالت موات (غیر آبادی)برگشته اند اعم از آنکه صاحب مشخصی داشته
یا نداشته باشد و از مجموع تعاریف به عمل آمده میتوان زمین بایر را زمینی دانست که سابقه عمران و
آبادانی داشته و به حالت موات برگشته است.
.4دایر (زمین دایر)
طبق ماده 5قانون زمین شهری مصوب 1366٫6٫22اراضی دایر زمینهایی است که آن را احیا و آباد
نموده اند و در حال حاضر دایر و مالک از آن بهره برداری می کند .به عبارت دیگر زمین دایر زمینی
است که در آن عمران و آبادی شده باشد و در زمان تشخیص نیز بهره برداری شده و اگر مزروعی است
در حال کشت یا آیش باشد.
.5احیاء (احیای زمین)
طبق ماده 141مدنی مراد از احیای زمین آن است که اراضی موات(غیر آبادی) و مباحه(زمین هایی که
مالک خاصی ندارند) را به وسیله عملیاتی که در عرف آباد کردن میگویند؛ از قبیل ،زراعت ،درختکاری
ساختن بنا و غیره؛ را قابل استفاده نمایند.
112
