Page 13 - Tantri Basa Jawa Kelas 6 (Bab 3)

Wong sugih welas marang bocah mau, tumuli digawa mulih.
Si bocah digulawenthah, dijenengake Dite, merga olehe nemu ing
dina Minggu. Sabanjure dipasrahake marang guru, kareben sinau.

Suwe-suwe kanggep kapinterane, banjur diangkat dadi
panggedhening desa. Antara limang taun anggone dadi
panggedhening desa, Si Dite digugat dening wong sadesa, jalaran
olehe sawenang-wenang marang darbeking liyan. Wusanane Si Dite
kabuwang sarta kacopot saka kalungguhane.
Satemene Si Dite iku anake maling. Maling mau mati marga
ditumbak dening wong desa. Saking alaning kalakuwane, nganti ora
ana kang sudi ngopeni anak-turune, ya si Dite mau. Mulane bener
ujaring paribasan: kacang mangsa ninggala lanjaran . Dite, si anak,
diupamakake kacang, kang ora bakal beda kelakuwane karo
bapake. Bapake, kang dhemen maling mau, diupamakake lanjaran,
papan winih, prambatane kacang panjang.

Kaloro:

Bab paribasan : Kakehan gludhug kurang udan, dijupuk saka buku
crita ngenani sawijining bocah desa kang seneng mblenjani janji.
Ana bocah kang aran Si Thukul, senenge sok ngumbar
kasaguhan marang kanca-kancane. Nanging kasaguhan mau ora
tau temen, mung waton muni wae. Ing wayah sore Si Thukul dolan
ing alun-alun karo bocah akeh. Ing kono metu kasaguhane maneh,
tembunge: “Heh kanca, mengko bengi menyanga omahku,
dakwenehi buku wacan siji-siji”. Bareng bengi kanca-kancane teka
temenan. Nanging Si Thukul digoleki ora ana, ndhelik ing buri
omah. Dheweke sumelang yen ditagih janjine, awit satemene ora

duwe buku wacan. Kanca-kancane muring-muring, banjur padha
bali karo clathu: “Si Thukul kuwi ora sapisan iki wae olehe ngumbar
janjine. Kabeh ora dituhoni. Dhasar bocah kakehan gludhug
kurang udan. Kuwi gambaran kanthi unen-unen tumrap patrape
Thukul.
(Serat Paribasan,
Dening Aryasutirta, 1931 : 788)

Tantri Basa kelas 6 kaca 46