Page 80 - Neşide Dergisi 5.Sayı E-Book

leri, akran ilişkilerinde düzensizlik ergenlerde doyumlarıyla ilgili yapılan çalışmalar bu kav-
olumsuz duygulanımları ortaya çıkartabilmek- ramın farklı birçok değişkenle ilişkilendirilebi-
tedir. Ergenler, uzun ve tutarlı bir çocukluk ev- leceğini ortaya koymaktadır. Akademik başarı
resinden sonra kendilerini tutarsız, düzensiz (Baker, Terry, Bridger, and Winsor, 1997:586;
ve karmaşık duyguların var olduğu oldukça Gilman ve Huebner, 2006:311; Noddings,
sıkıntılı bir evrenin içinde bulurlar (Yavuzer, 2006:86;, sosyal ilgi ( Gilman,2006:319), anne
2002:68). Her birey için farklı işleyen bu sü- – baba ilişkileri ( Young ve Miller, 1995:812),
reç çeşitli değişkenlerden etkilenmektedir ki cinsiyet ( Huebner, Funk ve Valois, 2006: 54)
bunlar cinsiyet, yaş, anne baba eğitim düzeyi, bu değişkenlere örnek olarak verilebilir. Bu
dini inançlar ve politik bakış açıları , psikolo- araştırmanın amacı da Covid-19 Salgınında,
jik ihtiyaçlar şeklinde sıralanabilir. (Çelikkaleli, salgın şartlarıyla evlerinde mücadele veren
Gökçakan ve Çapri, 2005:245). Ergenlik dö- lise öğrencilerinin yaşam doyumu düzeyle-
nemi psikolojik ihtiyaçların etkisinin en yoğun rinin cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyi, yılsonu
hissedildiği dönemlerden biri olarak kabul başarı puanı, ebeveyn ilişkilerinden duyulan
edilmektedir(Şahin ve Owen,2009:70). Bu ih- memnuniyet değişkenleri açısından incelen-
tiyaçların karşılanmaması ergenlerin ruh sağ- mesidir. Bu amaç doğrultusunda hipotezler
lığında etkili olabilir. aşağıda belirtilmektedir:
Psikoloji alanında yapılan çalışmaların H.1. Covid-19 Salgınında Lise Öğrencileri-
2000’lere kadar kadar olumsuz duygulara nin yaşam doyumları ile cinsiyetleri arasında
odaklandığı, bu dönemden sonra psikolojide anlamlı/ anlamsız farklılık gözlenir.
yaşanan pozitif bakış açılarının olumlu özel-
liklerin araştırılmasına yönelmeyi sağladığı H.2. Covid-19 Salgınında Lise Öğrencile-
görülmektedir (Sheldon ve King, 2001:263). rinin yaşam doyumları ile yaşları arasında an-
Yaşam doyumu kavramı pozitif psikoloji ala- lamlı/ anlamsız farklılık gözlenir.
nında çokça ele alınan kavramlardan biridir. H.3. Covid-19 Salgınında Lise Öğrencileri-
Yaşam doyumu kavramı ilk kez Neugarten nin yaşam doyumları ile okul türleri arasında
(1961) tarafından ele alınmıştır. Pozitif psiko- anlamlı/ anlamsız farklılık gözlenir.
lojinin önemli kavramlarından biri olan yaşam
doyumu kavramı öznel iyi oluş kavramından H.4. Covid-19 Salgınında Lise Öğrencileri-
ayrı olarak ele alınamaz. nin yaşam doyumları ile algılanan anne tutu-
mu/ algılanan baba tutumu arasında anlamlı/
Öznel iyi oluş insanların kendi yaşamla-
anlamsız farklılık gözlenir.
rını nasıl değerlendirdiklerini ifade eden bir
kavramdır. Öznel iyi oluşun üç önemli öğesi H.5. Covid-19 Salgınında Lise Öğrencile-
vardır. Bunlar: Olumlu duygulanım, olumsuz rinin yaşam doyumları ile kendine ait odası
PANDEMİ VE UZAKTAN EĞİTİM
duygulanım ve yaşam doyumudur. Öznel iyi olma durumu arasında anlamlı/ anlamsız
oluş insanların kendi durumları ile ilgili değer- farklılık gözlenir.
lendirme yapmasıdır. Bu değerlendirmeler
bilişsel ya da duygusal boyutlarda yapılabil-
YÖNTEM
mektedir (Diener,1984:75). Yaşam doyumu ile
ilgili üzerinde uzlaşılmış tek bir tanım bulun- Bu bölümde araştırma modeli, evren ve
mamaktadır, bunun nedeni kavramın kişiden örneklem, veri toplama araçları, verilerin top-
kişiye farklı algılanabilmesidir. Yaşam doyu- lanması ve verilerin çözümlenmesi bölümleri-
mu, mutluluk, öznel iyi oluş kavramları son dö- ne yer verilmiştir.
nemlerde üzerinde sıkça çalışılan konulardır.
Birey yaşadığı olayları içsel etmenlere bağlı- Araştırmanın Modeli
yorsa bu en büyük mutluluk kaynağını oluş-
turmaktadır (Schwarz ve Clore, 1983:513). Bu çalışma, lisede okuyan ergenlerin yaşam
Duygu sistemi yeni olaylara durumlara karşı doyumu düzeyleri ile çeşitli değişkenler arasın-
güçlü tepkiler vermekte ancak uyum sağlayın- daki ilişkinin incelenmesi için hazırlanmış, ilişki-
ca bu tepkiler azalmaktadır Ergenlerin yaşam sel tarama modelinde bir araştırmadır.

78