Page 27 - 09153309_okumakulturu_kulturveedebiyatbulteni

KÖKLERİN İZİNDE: AHİLİK KÜLTÜRÜ / VESSELAM GAZETESİ ÖZEL SAYI 3 AHİLİK KÜLTÜRÜ

Ahilik Teşkilatının Günümüz Kurumlarına Yansımaları

2. Ticaret ve Sanayi Odaları 3. Türkiye Odaları ve Borsaları Birliği (TOBB)
Osmanlıda kurulan ilk yerli ticaret odası, 14 Ocak 1860 Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, 15/3/1950 tarihli ve
tarihinde kayıtlara geçen “Dersaadet Ticaret Odası” olarak 7457 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 5590 sayılı
bilinmektedir. Bundan altı ay sonra “Dersaadet Sanayi kanun ile kurulmuştur. Ancak; yeni düzenlemeler getiren
Odası” oluşturulmuş olmasına rağmen bu oda faaliyet ve 1/6/2004 tarihinde yürürlüğe giren 5174 sayılı Türkiye
gösterememiştir. Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu
ile 5590 sayılı kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
1908 yılına gelindiğinde Osmanlıda 160’ın üzerinde oda
bulunmasına rağmen; ancak bunların içerisinde sadece Ülkenin kalkınması, ekonominin gelişmesi için gerekli
İstanbul, İzmir, Bursa ve Selanik’teki odalar faal çalışmaları yapmak ve bu kanunda belirtilen hizmetleri
durumdaydı. Diğerlerinin sadece kağıt üzerinde isimleri yerine getirmek amacıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip,
bulunmaktaydı. Bunun sebepleri, tüccarların kayıt kamu kurumu niteliğindeki meslek üst kuruluşudur.
zorunluğunun olmamasından dolayı, yeterli üye
sağlayamadıkları için hükümetten yeterli destek TOBB’nin temel amaçları; odalar ve borsalar arasındaki
alamamaları, tüzel kişiliğe sahip olunması, tecrübesizlik birlik ve dayanışmayı temin etmek, mesleğin genel
ve yabancı ticaret odaları ile rekabet edememesidir. menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, oda ve
borsa mensuplarının meslekî faaliyetlerini
Cumhuriyet Dönemine gelindiğinde, yapılan düzenleme kolaylaştırmaktır. Bunların birbiriyle ve halkla olan
ile (1925) 655 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları Kanununa ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak, meslek
bağlı olarak tüzel kişilik aracılığıyla üyelik zorunlu hâle disiplini ile ahlâkını korumaktır.
getirilmiştir.
Amaçları çerçevesinde meslek disiplini olması ve bunun
Bu odaların bazı görevleri; yanında ahlâk ilkelerine bağlı kalınarak görevlerini yerine
-Meslek ahlâkını, disiplini ve dayanışmayı korumak ve getireceğini temin etmesi Ahilik Teşkilatının günümüze
geliştirmek, ticaret ve sanayinin kamu yararına uygun bir yansımasıdır.
olarak gelişmesine çalışmak, ticaret ve sanayiyi
ilgilendiren bilgi ve haberleri derleyerek ilgililere 4. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
ulaştırmak. Geçmişi, II. Mahmut dönemine kadar götürülebilen bir
-Çalışma alanları içindeki ticarî ve sınai örf, adet ve bakanlık olup çeşitli isimlerle günümüze kadar gelmiştir.
teamülleri tespit etmek, bakanlığın onayına sunmak ve Son olarak 03.06.2011 tarihli 635 sayılı Kanun
ilan etmek, üyeleri tarafından uyulması zorunlu meslekî Hükmündeki Kararname’ye göre “Sanayi ve Ticaret
karar almak, yurt içi ve yurt dışı fuar ve sergilere katılmak. Bakanlığı” olan ismi değişerek “Bilim, Sanayi ve
-Ticaret mallarının niteliklerinin belirlenmesine yönelik Teknoloji Bakanlığı” olmuştur.
laboratuvarlar kurmak, belgelendirme hizmetleri
sunmaktır, Hedef ve politikalar doğrultusunda; sanayi politika ve
-Milli Eğitim Bakanlığının izin ve denetiminde ticaret, stratejilerini, sanayi ürünlerine yönelik idarî ve teknik
denizcilik ve sanayi ile ilgili kurslar açmak, açılan kurslara düzenlemeleri hazırlamak ve uygulanmasını sağlamak,
yardımda bulunmak. sanayi işletmelerinin sicilini tutmak, sanayi istatistikleri
-Yurt içinde ve dışında ihtiyaç duyulan alanlar için öğrenci ve analizleri üretmek; ekonomik kalkınma, sosyal gelişimi
okutmak ve stajyer bulundurmak, uygun görülen alanlarda milli güvenlik doğrultusunda, bilim, teknoloji ve
sanayi siteleri, endüstri bölgeleri, organize sanayi yenilikçilik politikalarıyla ilgili kurum ve kuruluşlarla
bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri, teknoparklar, işbirliği yapmaktır. Ayrıca, sanayiye yönelik araştırma,
teknoloji merkezleri kurmak ve yönetmek,. geliştirme, yenilikçilik program ve projelerini, bu
kapsamda yapılacak faaliyet ve yatırımları desteklemek,
Yapılan bu faaliyetler, Ahiliğin meslekî ilkelerinin tam teşvik tedbirleri almak ve uygulamak, görevlerinden
yerini tutmasa da Ahilik ilkelerine benzetilebilmektedir. bazılarıdır.

SAYFA 27

Karşıyaka Hacı Fatma Bodur Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Tarih Bülteni