Page 26 - 09153309_okumakulturu_kulturveedebiyatbulteni

KÖKLERİN İZİNDE: AHİLİK KÜLTÜRÜ / VESSELAM GAZETESİ ÖZEL SAYI 3 AHİLİK KÜLTÜRÜ

Ahilik Teşkilatının Günümüz Kurumlarına Yansımaları

Ahiler Anadolu’da hemen hemen tüm şehir, kasaba ve Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşlarının amaçları
şehirlere uzak ücra yerlerde bile faaliyet sürdürmüşlerdir. (Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu
Genel yerleşim yerlerinde her sanat için ayrı birlikler [ESMKK],2005: madde 1; GTB, 2015:5)
kurmalarına karşılık, küçük yerleşim yerlerinde ise bütün
meslek grupları bir arada örgütlenmiştir. Ahi Birlikleri, 1. Meslekî ve teknik ihtiyaçları karşılamak,
ilişkilerini büyük mecliste görüşmüşlerdir. Büyük 2. Meslekî faaliyetleri kolaylaştırmak,
meclisten kast edilen günümüzde de bulunan Esnaf ve 3. Mesleğin genel menfaatlerine uygun olarak gelişmesini
Sanatkârlar Odalar Birliği Başkanlığıdır. ve meslekî eğitimleri sağlamak,
4. Meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan
Ahilikte ülke düzeyinde, tüm esnaf birlikleri Kırşehir’de ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak,
bulunan Ahi Evren Ocağına bağlı olmakla birlikte, bu 5. Meslek disiplini ve ahlâkını korumak ve bu maksatla
ocaklarda bulunan Ahi Baba, tüm sanatkârların piri olarak kurulan tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğindeki
kabul edilen Ahi Evren’in halifesidir ve tüm esnaflar Ahi esnaf ve sanatkârlar odaları ile bu odaların üst kuruluşu
Evren’e bağlı olarak görev yapmışlardır. olan birlik, federasyon ve konfederasyonun çalışma usul
ve esaslarını düzenlemektir.
Günümüze geldiğimiz de ise tüm illerde bulunan esnaf
odaları başkanları, illerde bulunan Esnaf ve Sanatkâr Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu, Ahilikten gelen bir
Odalar Birliği Başkanlığına bağlı Esnaf ve Sanatkârlar teşkilatın en üst kuruluşu olarak Ahiliğe her zaman sahip
Oda Birlikleri vasıtasıyla Ankara’da bulunan Türkiye çıkmış ve Ahilik ilkelerini korumaya çalışmıştır. Bu
Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyon (TESK) Genel nedenle 1988 yılından itibaren 02.07.1988 tarih ve 19866
Başkanlığına bağlıdır. Bu bağlamda geçmişte de sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
günümüze benzer bir esnaf örgütlenmesi görülmektedir. Ahilik Kültürü Haftası, “Ahilik Kültürü Haftası
Yönetmeliği” gereğince; Kültür ve Turizm Bakanlığı ile
Ancak; günümüzde Ahiliğin fonksiyon ve ilkeleri tek bir işbirliği çerçevesinde, yönetmelikte belirlenen illerde
teşkilat yerine, farklı kurumlar arasında dağıtılmaya yapılmıştır.
çalışılmıştır. Yaşadıkları dönem ile günümüz şartları
kıyaslandığında, şüphesiz iki dönem arasında toplumda 2008 yılından sonra 13.08.2008 tarih ve 26966 sayılı
görülen yapısal farklılıklarının ve ihtiyaçlara bağlı gelişen Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Ahilik
ticari sistemin, Ahi ilkeleri ile günümüz kurumları Kültürü Haftası Yönetmeliği” gereğince, Sanayi ve
arasında değişiklikler meydana getirdiği muhakkaktır. Ticaret Bakanlığı ile işbirliği içerisinde tüm illerimizde
mülki amirlerle yerel yönetimlerin desteği ile Ahilik
Ahilik Teşkilatının geçmişte icra ettiği fonksiyonları, Kutlamaları yapılmaktadır.
günümüzde icra eden kurumları şu şekildedir:
Bunun yanında, her yıl Ahiliğin merkezi sayılan Kırşehir
1. Esnaf ve Sanatkâr Meslek Kuruluşları ilimiz de ülke genelinden gelen esnaf-sanatkâr
Cumhuriyet’in kurulması ile birlikte esnaf ve sanatkârlar birliklerinin yöneticileri ile geliştirilen, Türkiye çapındaki
kesimi için, günümüzün modern örgütlenmenin başlangıcı büyük toplantıya öncülük etmekte ve destek
olarak 5373 sayılı Esnaf Birlikleri Kanunu çıkarılmış, sağlamaktadır. Ayrıca, esnaf ve sanatkâr kesimi
1964 yürürlüğe konulan 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar minvalinde önemli bir yerde olan Ahilik, hem özünde hem
Kanunu ve 2005 yılı içerisinden yürürlüğe giren 5362 de kurumları ile günümüzde halen yaşatılmaya
sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Teşkilatı çalışılmaktadır.
bugünkü yapısına kavuşmuştur (TESK, 2009: 9).
Örneğin; esnaf ve sanatkârlar için günümüzde çok önemli
Esnaf ve sanatkârların oluşturdukları Türkiye Esnaf ve bir yere sahip olan Halk Bankası, Kefalet Kooperatifleri,
Sanatkârlar Konfederasyonu, kuruluş amaçları BAĞ-KUR gibi kuruluşların temeli Ahilik Teşkilatına
kapsamında Ahilik Teşkilatının günümüze bir yansıması dayanmaktadır (TESK, 2009: 9).
olarak düşünülebilir.

SAYFA 26

Karşıyaka Hacı Fatma Bodur Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Tarih Bülteni