Page 21 - 09153309_okumakulturu_kulturveedebiyatbulteni

KÖKLERİN İZİNDE: AHİLİK KÜLTÜRÜ / VESSELAM GAZETESİ ÖZEL SAYI 3 AHİLİK KÜLTÜRÜ

Ahilik Teşkilat Yapısı ve İşleyişi

Ahi teşkilatı yukarıdan aşağıya doğru; “Ahi Lideri, Ahi Yönetim Kurulu
Baba, Ahi ve Yiğitbaşı” şeklinde örgütlenmiştir. En Genellikle beş kişiden meydana gelen yönetim kurulu,
üstteki Ahi Lideri, Kırşehir Ahi Evran ocağı lideridir. Ahi esnaf lideri ile birlikte Ahilik Teşkilatının ana karar organı
Liderinin altında her ildeki tüm ahilerin başı olan Ahi niteliğini taşırdı. Bu üyeler şunlardır:
Baba vardır. Bütün iller manevi merkez olan Kırşehir’e 1.Esnaf Kethüdası; yönetim kurulunun ilk üyesi olup
bağlıydı. görevi, esas itibarıyla esnafın genel eğitimi ve kültürel
açıdan yetişmeleriyle ilgilenmek üzereydi.
Ahi Babalar 16. yüzyıla kadar aynı zamanda mahalli sivil 2.Yiğitbaşı, yönetim kurulunun ikinci üyesi olup esnafın
idarenin de başkanıydı. 16. yüzyıldan itibaren Kethüdalık yetiştirilmesi, esnaf arasındaki rütbelerin tespiti, esnafa
kurumuna dönüşerek yarı resmi bir hal almıştır. Ahi ham madde dağıtılması, esnafın disiplin konularının ve
Babaların altında, ildeki her bir zanaatın başı olan Ahiler cezalarının belirlenmesi ve uygulanması, ustaların
vardır. Ahilerin altında da ‘Yiğitbaşı’ vardır. Yiğitbaşı, peştamal kuşanma törenleri ve orta sandığının idaresi
Ahinin yardımcısı konumundaydı ve esnaf arasındaki konularında yiğitbaşıları esnaf liderine yardımcıydı.
inzibatı sağlamak ile görevliydi. 3.İşçibaşı, yönetim kurulunun üçüncü üyesi olup teknik
konularda uzman bir kişi, yiğitbaşının yardımcısı sıfatı ile
Ahi teşkilatında yöneten ve yönetilen olmak üzere iki mamullerin kontrolü, kalitesiz malların yok edilmesi ve
gurup vardır. “Yamak, çırak, kalfa ve usta” yönetilen standartların korunması konularıyla ilgilenirdi.
gurubu oluştururken; “Ahi Lideri, Ahi Baba (Kethüda) ve 4.Ehl-i Hibre, yönetim kurulunun diğer iki üyesidir.
Yiğitbaşı” yöneten gurubu oluşturmaktaydı. Teşkilatın Esnaf içinde en çok sayılan ve sevilen kimseler olup esnaf
yönetiminde iki kurul vardır. Bunlar Yönetim Kurulu ve arasında, esnafla yönetim arasında veya yönetim kurulu
Büyük Meclistir Yönetim Kurulu bir başkan ve beş üye içinde meydana gelen anlaşmazlıklara hakemlik ederdi.
tarafından yönetilirdi. Bunlar; “Esnaf Lideri, Esnaf Yönetim kurulu, her ayın üçüncü cuma gününde toplanır,
Kethüdası, Yiğitbaşı, İşçi Başı ve Ehli Hibre” diye gündemindeki konuları görüşür, daha önce alınmış
adlandırılırdı. kararların sonuçları değerlendirilirdi

SAYFA 21

Karşıyaka Hacı Fatma Bodur Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Tarih Bülteni