Page 103 - 60 nam chu nghia & noi niem

60 NĂM, CHỮ NGHĨA VÀ NỖI NIỀM LÊ TRÚC KHANH
hiếm thấy hôm nay), đi hàng một ven lề cỏ trên tỉnh lộ. Chợt một em nào
đó nhìn thấy tôi ngồi sau chiếc Honda người bạn đang chạy ngược chiều,
lập tức dừng lại, lột nón ra chào thầy. Thế rồi xe chạy tới đâu, học trò
dừng tới đó. Lớp lớp chiếc nón gỡ xuống rồi đội lên giống hệt như một
nguyên thủ quốc gia đang duyệt qua hàng quân danh dự! Người bạn tôi
- không làm nghề dạy học - hết sức ngạc nhiên. Khi hiểu ra, anh nói với
tôi: “Tôi có thể đổi mọi thứ trên đời để được làm thầy giáo như anh, dù
chỉ là một phút!”.
Kể lại chuyện nầy, tôi muốn nói học sinh thế hệ trước 1975 vô cùng
ngoan ngoãn, lễ phép và kính trọng Thầy Cô như những bậc sinh thành.
Có lẽ, không chỉ mình tôi mới có cái “diễm phúc” kia bởi vì với tất cả
Thầy Cô, các em đều trân trọng. Tôi cũng không thể nào quên, trong
một phiên chợ sớm tại Ô Môn, khi đang hoà theo dòng người ồn ào, náo
nhiệt, thì một bàn tay ai đó nắm chặt tay mình. Anh học trò Nguyễn Văn
Bốn nói thật khẽ như chỉ để hai thầy trò nghe: “Thưa thầy, con xin giới
thiệu, đây là vợ của con. Hai vợ chồng con đang đi mua sắm đồ chuẩn bị
Tết”. Tôi ngước nhìn cô gái nông dân, nét mặt hiền lành nhân hậu, rồi
nhìn Bốn, anh học trò ít nói, chăm chỉ, có vẻ người lớn trong lớp... bằng
cả sự bối rối và lòng mến thương vô hạn. Học trò tôi đa số xuất thân từ
những vùng quê nghèo khó, lại thêm chiến tranh triền miên, nên thanh
niên vừa mới lớn đã lập gia đình. Và chính các em, những “thiên thần áo
trắng” ấy, đáng lẽ phải sống hồn nhiên bên mái trường, lớp học, thì lại
chen chân vào mưa gió cuộc đời, vì nợ nần cơm áo. Bối rối, bởi tôi cảm
thấy sự yêu thương, kính trọng của các em đối với mình quá lớn - và hơn
thế nữa - khi Bốn sắp sửa làm cha, xưng hô với thầy là “con”, thì năm đó
tôi vẫn chưa có gia đình! 45 năm rồi còn gì! Năm nay, vợ chồng Nguyễn
Văn Bốn hẳn đã tuổi sáu mươi, đã có một đàn cháu nội, ngoại đề huề, gia
đình hạnh phúc. Tôi vẫn cầu mong như thế.
Sau nầy, có nhiều lần công tác Ô Môn, ở trọ qua đêm, tôi nhớ vô cùng
những đêm cuối năm lành lạnh, trời đầy sao. Thầy trò đi trên công viên
nằm cạnh dòng sông. Nhớ các em trong một lần cắm trại ở Ca My đã từng
hứa hẹn: “Khi nào hoà bình, tụi em sẽ cất cho thầy một ngôi nhà ở đầu
vàm để thầy ngắm trăng, làm thơ!”. Những người bạn trẻ ấy, hôm nay
ai còn, ai mất? Ngồi một mình ở quán nước ven đường cạnh nhà trọ Phú
Lâm, trong lớp người qua, không tìm thấy một “cố nhân” của thời “cổng
trường vôi trắng ngăn tầm mắt - Sương giấu niềm đau dưới gót chân”!
Lòng chợt bâng khuâng. Hay những người mới gặp hôm qua là từ một

106