Page 242 - Publicationa15

234 วิรัช ชินวินิจกุล

ที่เกี่ยวกับการเงินและมีอ�านาจยับยั้งร่างพระราชบัญญัติทั่วไปไว้ได้เพียง 1 ปี

เท่านั้น นอกจากนี้ ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ว่ารัฐมนตรีไม่ควรเป็นขุนนางจึง
ยิ่งท�าให้สภาขุนนางกลายเป็นช้างเท้าหลังอย่างแท้จริง ส�าหรับสภาสามัญนั้น
มีกลไกการคานอ�านาจแบบใหม่ คือ การมีหัวหน้าฝ่ายค้านในสภาสามัญ
ซึ่งเป็นหัวหน้าฝ่ายค้านที่ได้รับการยอมรับและมีชื่อเรียกว่าผู้น�าฝ่ายค้านใน
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวหรือสมเด็จพระราชินี การมีพรรคฝ่ายค้าน

ในสภาผู้แทนราษฎรเกิดขึ้นพร้อมระบบคณะรัฐมนตรีซึ่งพระมหากษัตริย์
จะสรรหาบุคคลจากพรรคเดียวกันมาร่วมเป็นคณะรัฐมนตรี พรรคการเมือง
ที่ไม่ได้ร่วมรัฐบาลจึงท�าหน้าที่วิพากษ์วิจารณ์คัดค้านนโยบายของพรรครัฐบาล
โดยปริยาย จนกลายเป็นประเพณีที่จะต้องมีทั้งหัวหน้าฝ่ายรัฐบาลและหัวหน้า
ฝ่ายค้านเผชิญหน้ากันในห้องประชุมสภาสามัญ 13
2.2 รูปแบบประธานาธิบดี (Presidential System) รูปแบบ

การปกครองของสหรัฐอเมริกาเป็นแบบสหพันธรัฐ ตามรัฐธรรมนูญ ค.ศ. 1787
เป็นรูปแบบที่แบ่งแยกอ�านาจอย่างชัดเจนระหว่างรัฐบาลกลางกับรัฐบาลของ
แต่ละมลรัฐ อ�านาจที่รัฐธรรมนูญก�าหนดให้แก่รัฐบาลกลางเรียกว่า Expressed
power เช่น อ�านาจในการจัดเก็บภาษี การก�าหนดค่าเงินตราและการผลิต
เงินตรา การจัดตั้งธนาคารกลาง เป็นต้น ส่วนอ�านาจที่เหลือและที่ไม่ได้ระบุ

ห้ามไว้ก็จะเป็นอ�านาจของมลรัฐโดยปริยาย เรียกว่า Residual power เช่น
อ�านาจในการจัดการศึกษา การสาธารณสุข การปกครองภายใน การรักษา
ความสงบ (ต�ารวจ) การคมนาคม เป็นต้น การแบ่งอ�านาจในลักษณะนี้ก็เพื่อให้
สอดคล้องกับหลักการเดิมที่ว่า อ�านาจดั้งเดิมมาจากและเป็นของมลรัฐ อย่างไร
ก็ตามหลักนี้ต้องพิจารณาประกอบกับหลักการใหม่ในรัฐธรรมนูญ มาตรา 1
วรรคท้าย ส่วนที่ 8 ที่ว่า รัฐบาลของสหรัฐอเมริกามีอ�านาจออกกฎหมาย

ที่จ�าเป็นและเหมาะสม (Necessary and proper) เพื่อบังคับใช้อ�านาจตามที่
รัฐธรรมนูญก�าหนดให้แก่รัฐบาลของสหรัฐอเมริกา ซึ่งวลี “ที่จ�าเป็นและ
เหมาะสม” เป็นวลีที่ยืดหยุ่นและขยายขอบข่ายอ�านาจของรัฐบาลกลาง 14

13 วิชัย ตันศิริ, อ้างแล้ว, หน้า 323-324.
14 วิชัย ตันศิริ, อ้างแล้ว, หน้า 324 และ 326-327.

_17-0315(224-249)11.indd 234 4/27/60 BE 11:57 AM