Page 176 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

3 Części

mowy

337 Czasowniki zakończone na -indre i na -soudre zachowują spółgłoskę d tylko przed
r w futur simple i w conditionnel présent; w liczbie pojedynczej w présent i impératif
spółgłoska d nie występuje:
Peindre, je peins, tu peins, il peint; peins; je peindrai; je peindrais.
Résoudre, je résous, tu résous, il résout; résous; je résoudrai; je résoudrais.
W przypadku czasowników zakończonych na ‑indre grupa -nd- przed samogłoską prze-
chodzi w -gn- ([ɲ]):
Peindre, nous peignons, je peignais, peignant itd.

338 Czasowniki battre, mettre oraz ich pochodne w liczbie pojedynczej présent i impératif
zachowują tylko jedną literę t:
Mettre, je mets, tu mets, il met; mets.

339 W liczbie pojedynczej présent i impératif końcowa spółgłoska tematu zostaje zachowana:
o
1 w przypadku czasowników zakończonych na -dre (oprócz czasowników zakończo-
nych na -indre i na -soudre):
Prendre, je prends, tu prends, il prend; prends.
Répondre, je réponds, tu réponds, il répond; réponds.
Mordre, je mords, tu mords, il mord; mords.
Moudre, je mouds, tu mouds, il moud; mouds.
o
2 w przypadku czasowników vaincre, rompre oraz ich pochodnych:
Vaincre, je vaincs, tu vaincs, il vainc; vaincs.
Rompre, je romps, tu romps, il rompt; romps.

340 Czasowniki zakończone na -aître i na -oître przyjmują w temacie akcent circonflexe
nad i, wyłącznie gdy i znajduje się przed literą t¹:
Il paraît, je paraîtrai, tu paraîtras itd.
Il accroît, j’accroîtrai itd.
Bez akcentu pozostają:
Je parais, tu parais; j’accrois, tu accrois itd.; je décrois, tu décrois itd.

UWAGA
W przypadku czasownika croître akcent circonflexe pojawia się za każdym razem, gdy może
zachodzić ewentualna pomyłka z formami czasownika croire:
Je croîs, tu croîs, il croît en sagesse.
Je crûs, tu crûs, il crût, nous crûmes, vous crûtes, ils crûrent en science.
Natomiast odmiana czasowników accroître i décroître wygląda następująco: j’accrus, tu accrus,
il accrut, nous accrûmes, vous accrûtes, ils accrurent. Passé simple : je décrus, tu décrus itd.; je recrus,
tu recrus itd. Participe passé : accru, décru (§ 336, Uwagi.)

1. Z wyjątkiem czasowników, do których stosują się Nowe reguły ortograficzne (§ 511).

176