Page 223 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser
P. 223
6. Czasownik
2. Po wyrażeniu moins de deux czasownik występuje w liczbie mnogiej:
Moins de deux ans sont passés. (Minęły mniej niż dwa lata.)
396 Il w funkcji podmiotu czasowników nieosobowych
Czasownik nieosobowy (lub użyty nieosobowo), którego podmiotem pozornym jest
zaimek il i któremu towarzyszy podmiot rzeczywisty, zawsze uzgadnia się z pod-
miotem pozornym:
Il pleut de grosses gouttes. (Pada wielkimi kroplami.)
Il court des bruits alarmants.
397 Zaimek ce w funkcji podmiotu
Czasownik être, którego podmiotem jest zaimek ce, zazwyczaj używany jest w liczbie
mnogiej, kiedy orzecznik jest rzeczownikiem w liczbie mnogiej lub zaimkiem trzeciej
osoby liczby mnogiej:
Ce sont de braves enfants. (Akademia Francuska) (To są dzielne dzieci.)
Ceux qui vivent, ce sont ceux qui luttent. (V. Hugo)
Użycie liczby pojedynczej jest również możliwe, choć częściej spotykane w języku
potocznym niż literackim:
Ce n’était pas des confidences qu’elle murmurait. (M. Barrès)
C’est elles qui m’ont porté secours. (Colette)
C’est eux qui l’auront voulu. (J. Lemaître)
UWAGI
1. W niektórych przypadkach, gdy orzecznik jest rzeczownikiem w liczbie mnogiej lub zaim-
kiem trzeciej osoby liczby mnogiej, czasownik être, którego podmiotem jest zaimek ce,
występuje w liczbie pojedynczej:
a) W wyrażeniu si ce n’est w znaczeniu „z wyjątkiem, jeśli nie on(i), to kto”:
Si ce n’est eux, quels hommes eussent osé l’entreprendre ? (É. Littré)
(Jeśli nie oni, jacyż inni ludzie ośmieliliby się tego podjąć?)
b) W niektórych zdaniach pytających, gdzie użycie liczby mnogiej utrudniałoby wymowę,
np.: sera‑ce ? fut‑ce itd.:
Fut-ce mes amis qui me l’aient demandé, je l’aurais refusé.
Uwaga: nie należy zapisywać formy fut‑ce jako fusse lub fussent.
c) Gdy mówimy o godzinach, sumach pieniędzy itd., a orzecznik w liczbie mnogiej oznacza
liczbę pojedynczą, całość, ilość:
C’est quatre heures qui sonnent.
(Wybiła czwarta. [wskazujemy na godzinę, nie na godziny])
C’est deux cents euros que vous devez.
(To jest to dwieście euro, które jest pan winien. [mówimy o określonej sumie
pieniędzy])
2. Jeżeli po czasowniku être, którego podmiotem jest zaimek ce, występuje rzeczownik w licz-
bie mnogiej nie będący orzecznikiem, to czasownik pozostaje w liczbie pojedynczej:
C’est des voisins que je veux parler. (To o sąsiadach chcę mówić.)
223