Page 221 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

6. Czasownik

UWAGA
W niektórych utartych zwrotach gérondif odnosi się do innego elementu niż podmiot zdania
głównego, zgodnie z dawnym użyciem:
L’appétit vient en mangeant. (Apetyt rośnie w miarę jedzenia.)
La fortune vient en dormant.

392 Participe (présent lub passé) może być używany w tzw. wyrażeniach odrębnych, czyli
takich, w których żaden element nie łączy się ze zdaniem głównym ani się do niego nie
odnosi; imiesłów służy tu zatem do tworzenia imiesłowowego równoważnika zdania
(proposition participe), które jest okolicznikiem orzeczenia zdania głównego:
Le soir tombant, ils rentrèrent. (Wrócili, gdy zapadał zmierzch.)
Le père mort, les fils vous retournent le champ. (J. de La Fontaine)

F. UZGADNIANIE ORZECZENIA

Z PODMIOTEM

L’ACCORD DU VERBE AVEC LE SUJET

a) Zasady ogólne

393 Czasownik uzgadnia się w liczbie i osobie z podmiotem (także podmiotem domyślnym):
Les meilleures actions s’altèrent et s’affaiblissent par la manière dont on les fait.
Cieux, écoutez ma voix ; terre, prête l’oreille. (J. Racine)

394 Czasownik, który ma kilka podmiotów, jest używany w liczbie mnogiej:
Le langage n’était pas mon bien. Et le raisonnement abstrait, la construction illusoire
et délectable de l’imaginaire me trahissaient continuellement, sans que je m’en doute.
(J. M. G. Le Clézio)

Jeżeli podmioty nie występują w tej samej osobie, to orzeczenie uzgadnia się z pod-
miotem, który dominuje w zdaniu: pierwsza osoba jest ważniejsza od pozostałych, zaś
druga od trzeciej.
Mes parents et moi attendons votre retour. (Moi rodzice i ja czekamy na wasz powrót.)
J’ai gagé que cette dame et vous étiez du même âge. (Ch. de Montesquieu)

UWAGA
Gdy podmioty występują w różnych osobach, używamy zazwyczaj wspólnego zaimka
w liczbie mnogiej, odnoszącego się do wszystkich podmiotów w zdaniu:
Mes deux frères et moi, nous étions tout enfants. (V. Hugo)
(Moi dwaj bracia i ja byliśmy jeszcze dziećmi.)

221