Page 216 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

3 Części

mowy

b) Pozostają nieodmienne, gdy pełnią funkcję przysłówka (podobnie jak: ci‑contre,
ci‑aprés itd.):
Vous trouverez ci-inclus une lettre de votre père. (Akademia Francuska)
Ci-joint l’expédition du jugement. (jw.)
Veuillez trouver ci-joint copie de la lettre.

UWAGA
W wielu wypadkach uzgadnianie zależy od intencji mówiącego. Jednakże w praktyce ci‑annexé,
ci‑joint, ci‑inclus są uważane za przysłówki:
– gdy znajdują się na początku zdania;
– gdy w głównej części zdania poprzedzają rzeczownik bez rodzajnika i bez zaimka przymio-
tnego (wskazującego lub dzierżawczego).
383 Participe passé niektórych czasowników nieprzechodnich

a) Czasowniki nieprzechodnie, takie jak coûter, valoir, peser, mesurer, marcher, courir,
vivre, dormir, régner itd., mogą być użyte z okolicznikiem, którego nie należy mylić
z dopełnieniem bliższym; imiesłów tych czasowników pozostaje wówczas nieod-
mienny:
Les trois mille euros que ce meuble m’a coûté. (Akademia Francuska)
(Trzy tysiące euro, które kosztował mnie ten mebel. – Ile?)
Ce cheval ne vaut plus la somme qu’il a valu. (jw.)
Les vingt minutes que j’ai marché, couru.
Les vingt ans qu’elle a vécu, régné.
b) Niektóre czasowniki nieprzechodnie mogą stać się przechodnimi; ich participe
passé jest wówczas odmienny. Dotyczy to głównie takich czasowników, jak:

coûter w znaczeniu: causer, occasionner (powodować, sprawiać);
valoir w znaczeniu: procurer (przysparzać);
peser w znaczeniu: constater le poids, examiner (zważyć);
courir w znaczeniu: poursuivre en courant, s’exposer à, parcourir itd. (wystawiać się
na, przechodzić przez).
Les efforts que ce travail m’a coûtés. (Akademia Francuska)
(Wysiłek, który kosztowała mnie ta praca. – Co?)
La gloire que cette action lui a value. (jw.)
Les paquets que j’ai pesés.
Les dangers que nous avons courus.

384 Participe passé czasowników nieosobowych
Participe passé czasowników nieosobowych lub czasowników w wyrażeniach nieoso-
bowych jest zawsze nieodmienny:
Les sommes qu’il a fallu ont paru énormes.
Les chaleurs qu’il a fait ont été torrides.
Les inondations qu’il y a eu ont causé bien des dégâts.

216