Page 265 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

E. Zdania podrzędne w funkcji dopełnienia

– W trybie subjonctif:
o
1 Po orzeczeniu zdania nadrzędnego wyrażającego opinię, deklarację, postrze-
ganie, gdy mowa o fakcie rozważanym w myślach, zabarwionym subiektywnym
odczuciem, co jest typowe dla orzeczenia w zdaniu podrzędnym wyrażającym
przeczenie, pytanie lub warunek:
Je ne crois pas (je ne dis pas, je ne vois pas) que la richesse fasse le bonheur.
Croyez-vous (pensez-vous, voyez-vous) que la richesse fasse le bonheur ?
Si vous croyez que la richesse fasse le bonheur, vous vous trompez.

UWAGA
Gdy chcemy podkreślić okoliczności zdarzenia, to nawet jeśli zdanie nadrzędne jest
przeczące lub pytające, czasowniki wyrażające opinię, deklarację, postrzeganie muszą
występować w zdaniu podrzędnym w indicatif:
Elle ne croit pas (elle ne dit pas, elle ne voit pas) que la santé vaut plus que tout.
Il ne s’aperçoit pas qu’il va à sa ruine.
Croyez-vous que la véritable amitié est rare ?
o
2 Po orzeczeniu głównym, wyrażającym wolę (rozkaz, prośbę, pragnienie, życzenie,
zakaz, przeszkodę), wątpliwość lub inne uczucia (takie jak radość, smutek, obawa,
żal, podziw, zdziwienie):
Je veux (j’ordonne, je commande, je demande, je désire, je souhaite) qu’on dise la vérité.
Le règlement interdit que vous franchissiez cette limite.
Empêchez qu’il ne sorte.
Je regrette que votre amie ne puisse venir.
Je me réjouis qu’il revienne à de meilleurs sentiments.
Je m’étonne que vous fassiez si peu d’efforts.
o
3 Gdy zdanie podrzędne w funkcji dopełnienia wprowadzone przez spójnik
podrzędności que stoi przed zdaniem nadrzędnym, w którym znaczenie zdania
podrzędnego jest wyrażone ponownie za pomocą zaimka:
Que mon ordre doive être exécuté, vous le savez.
Que la richesse ne fasse pas le bonheur, elle s’en aperçoit.

– W trybie conditionnel, gdy zdanie podrzędne w funkcji dopełnienia mówi o zdarzeniu
możliwym lub zależnym od warunku wyrażonego lub nie w wypowiedzi:
Je dis (je sais, je crois, je conviens) que vous feriez bien ce travail.
Je ne crois même pas que l’on pourrait lui reprocher une distraction. (G. Duhamel)
Convenez-vous que vous auriez dû suivre une autre méthode ?

UWAGI
1. Niektóre czasowniki, takie jak: admettre (przyznawać), entendre (słyszeć), dire (mówić), prétendre
(twierdzić)…, mogą służyć wyrażeniu bądź opinii lub postrzegania, bądź chęci; w pierwszym
przypadku, w połączeniu ze spójnikiem que poprzedzającym zdanie twierdzące, wymagają
użycia indicatif, w drugim – subjonctif:
J’entends [= je perçois par l’ouïe] J’entends [= je veux] qu’on vienne.
qu’on vient. (Słyszę, że ktoś idzie.) (Chcę, żeby przyszli.)
Je dis [= je déclare] qu’elle part. Je lui dis [= je commande] qu’elle parte.

265