Page 75 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

1. Rzeczownik

b) Rzeczowniki zakończone na -teur, od których nie można utworzyć imiesłowu czasu
teraźniejszego przez zamianę -eur na -ant, tworzą rodzaj żeński zakończony na
1
-trice :
Directeur, directrice.

UWAGI
1. Inférieur, mineur, prieur, supérieur (które są formami stopnia wyższego przymiotnika używa-
nymi jako rzeczowniki) tworzą rodzaj żeński wyłącznie przez dodanie -e:
Inférieure, mineure, prieure, supérieure.

2. Forma żeńska rzeczownika ambassadeur to ambassadrice, empereur – impératrice, débiteur
daje formy oboczne débiteuse (ta, która wystawia czek) i débitrice (ta, która jest winna jakąś
sumę). Rzeczownik chanteur tworzy regularną formę chanteuse; rzeczownika cantatrice
używa się tylko w odniesieniu do zawodowej śpiewaczki operowej.

3. Rzeczowniki pochodzące z języka prawniczego, takie jak bailleur, défendeur, demandeur,
vendeur – podobnie jak charmeur, chasseur użyte w języku literackim – przybierają formę
żeńską zakończoną na -eresse:
Bailleresse, défenderesse, venderesse, charmeresse, chasseresse.
W codziennym użyciu występują jednakże formy: demandeuse, vendeuse, charmeuse, chasseuse.

4. W języku potocznym żeńska forma rzeczownika docteur (doktor medycyny) to doctoresse.

95 Formy żeńskie zakończone na -esse
Trzydzieści rzeczowników, z których niemal wszystkie w rodzaju męskim zakończone
są na -e, tworzy rodzaj żeński zakończony na -esse:

Abbé, abbesse Faune, faunesse Prêtre, prêtresse
Âne, ânesse Hôte, hôtesse Prince, princesse
Bougre, bougresse Ivrogne, ivrognesse Prophète, prophétesse
Chanoine, chanoinesse Maître, maîtresse Sauvage, sauvagesse
Comte, comtesse Mulâtre, mulâtresse Suisse, Suissesse
Devin, devineresse Nègre, négresse Tigre, tigresse
Diable, diablesse Ogre, ogresse Traître, traîtresse
Drôle, drôlesse Pair, pairesse Vicomte, vicomtesse
Druide, druidesse Pauvre, pauvresse
Duc, duchesse Poète, poétesse

1. Powyższe rzeczowniki pochodzą ze słowotwórstwa uczonego. Ich forma żeńska wywodzi
się od łacińskiej formy -trix; i tak na przykład końcówka rzeczownika directrice pochodzi od
łacińskiej końcówki rodzaju żeńskiego directrix.

75