Page 13 - Розбенгалт эсрэгтөрөгчийн чанарын хяналт, розбенгал урвалын үнэлгээ

“Розбенгалт эсрэгтөрөгчийн чанарын хяналт, розбенгал урвалын үнэлгээ” 2017 он

гаралтай түүхий эд бэлтгэх, борлуулах зэрэг ажилд оролцсон хүмүүс байжээ

[65].
Харин 21 аймаг, Улаанбаатар хотын нийт 337 сум, дүүргийн 1026 баг,

хорооны 11528 өрх айлын 167981 малд 2011 онд хийсэн тандалт шинжилгээнд
тэмээ 10937, үхэр 36318, хонь 59946, ямаа 60780 хамрагдсанаас улсын

дундажаар нийт шинжилсэн малын 0.64% буюу 1487 мал эерэг урвалтай
гарснаас, тэмээний 0.7%, үхрийн 1.8%, хонины 0.7%, ямааны 0.5% нь тус тус

эерэг гарсан байна [16]. Эдгээрээс Завхан, Дорнод, Дархан Уул, Архангай

аймгийн үхрийн 5.8-2.7% нь Сэлэнгэ, Хөвсгөл, Увс, Дорноговь аймгийн тэмээний
5.8-1.2% нь эерэг байжээ. Бруцеллёзоор эерэг урвалтай мал бүх аймагт

илэрсний дотор нийт сумын 57.3 %, багийн 31.3%, харин малчин өрхийн 8%
орчим нь бруцеллёзын халдварлалт тархалттай байсан байна [2].

2. 3 “Brucella spp” нянгийн онцлог, өсгөвөржилт

Эмгэг төрүүлэгч Brucella spp. нь Alphaproteobacteria ангийн Rhizobiales

багийн Brucellaceae овогт хамаардаг. Хөдөлгөөнгүй, 0.6 - 1.5 микрометр (мкм)
урт, 0.5 - 0.7 мкм өргөн бүхий коккобацилл хэлбэртэй грам сөрөг нян юм.

Ихэвчлэн нэг нэгээр орших бөгөөд цөөн тохиолдолд хосоор эсвэл багахан бүлэг

үүсгэнэ. Энэхүү нян нь бүрээсгүй, үрэнцэр үүсгэдэггүй, агаартан нян бөгөөд эд,
эсийн завсраар нэвтрэн эсийн дотор амьдрах чадвартай, дотор хор ялгаруулдаг

байна [57]. Гадаргуугийн А, М, L гэсэн 3 үндсэн эсрэгтөрөгчтэй. Тэжээлт орчинд
ургуулсан Brucella spp.-ийн цэвэр өсгөвөр будагдах байдал нүүрс-ус болон

хүхэрт устөрөгч үүсгэх байдлаараа ялгаатай. Brucella spp. нь аналин будгаар
Грамм сөрөг будагдана. Бруцеллёзын үүсгэгч нь нян судлал, ийлдэс судлал,

биохимийн шинжээр дотроо олон зүйлд хуваагдагийг 1-р хүснэгтэнд харуулав

[44, 45, 67].

ЖҮГДЭРХОРЛООГИЙН ҮНЭНБАТ 12