Page 20 - Ивермектинд адууны нематодын даслыг судалсан дүн
P. 20
“Ивермектинд адууны нематодын даслыг судалсан дүн”
ивермектин ба түүний уламжлалын бэлдмэлүүдэд эрчимтэй дасч буйг
тодорхойлсон. (Familton, 2001; Anzaini, 2001; Fiel, 2001; Stafford, Coles, 1999;
Gasbarre, 2004). Kaplan, Gerwert (2002) нар Англид адууны стронгилидийн
төрлийн гельминт бензимидазол ба пирантелын бэлдмэлд дассаныг тогтоосон
байна. Шинэ Зеландын хонь, ямааны аж ахуйд 1990 онд хийгдсэн судалгаагаар
Ostertagia spp, Trichostrongylus spp, Chabertia spp зэрэг зүйл нематодууд
ивермектин болон бензимидазол, левамезол зэрэг эмүүдэд дасал болсон нь
тогтоогдсон байна [58, 63].
2014 онд АНУ-д хийгдсэн судалгаагаар 51 унаганаас баас авч өндөг
тоолоход ивермектинээр эмчилснээс хойш 12 хоногийн дараа 16 унаганд
P.equorum өндөг их тоотой илэрсэн бол [65] Канадын Онтариод хийгдсэн
судалгаагаар бага насны адуунд шимэгчлэгч P.equorum зүйлийн нематод
хорхой нь ивермектинд дасал болсныг, АНУ-н Кентаки мужийн мал эмнэлгийн
сургуулийн судлаачид адуунд шимэгчлэгч стронгилид (cyathostomes spp)
зүйлийн нематод хорхойн бие гүйцээгүй авгалдай нь ивермектинд дасал
болсныг тус тус судлан тогтоожээ [51]. Австралийн Кюнслэндийн их сургуулийн
эрдэмтэд ивермектин бэлдмэл нь Австралийн зүүн өмнөд нутгийн адууны
P.eqourum зүйлд дөнгөж 65%-тай үйлчлэн, эмэнд үүсгэгч дасалтай болсныг
тогтоожээ [42].
Сүүлийн үед Азийн орнуудад хийгдэж байгаа судалгаанууд мөн л эм
бэлдмэлийн үйлчилгээнд гельминтүүд тэсвэртэй болж байгааг анхааруулж
байна (Ancheta, 2004). Тухайлбал Dorny (1994) нарын Малайзид үндэсний
хэмжээнд явуулсан судалгаагаар хониний 50%, ямааны 75%-д зонхилсон
тархалттай шимэгчилдэг нематодууд альбендазолд тэсвэртэй болсон нь
тогтоогдсон бөгөөд левамизол, ивермектинд ч тэсвэрлэх байдал
тодорхойлогджээ.
Монгол улсад малын эмийн бэлдмэлд шимэгчийн даслыг тодорхойлох
судалгааг ХХААЯ-ны Мал, эмнэлэг, үржлийн газрын захиалгаар МЭХ-ийн
гельминт судлал ба хачиг, шавж, эгэл биетэн судлалын лабораторийн
судлаачид 2008-2009 онд гүйцэтгэсэн бөгөөд эзний баасанд агуулагдах
өндөгний тооны цөөрөл туршилтын 14 хоногт албендазолын бүлэгт 80.06%,
ивермектиний бүлэгт 89.9% тус тус тооцогдож, манай орны говийн бүсийн бог
малын Trichostrongylidae spp дээрх 2 төрлийн эмэнд дасалтай болсныг
17