Page 39 - ebaskı
P. 39

eğimini izleyen düz yolların ve merdivenli bağlantı yollarının üzerine evlerin yerleştirildiği
                                                         görülür. Bu nedenle evler, giriş kotunun altında bir ya da iki bodrum katı ve zemin üzerinde
                                                         de bir ya da iki katın yer aldığı çok katlı yapılardır. Evin üzerinde yer aldığı parselin eğime
                                                         göre aşağıda kalan güney ya da doğu kesimi bahçe olarak kullanılır. En alt bodrum katından
                                                         da  bahçeye  çıkış  bulunur  ve  bu  kottan  yapıya  bakıldığında  3-4  katlı  heybetli  bir  konak
                                                         izlenimi edinilir.

  eğimini izleyen düz yolların ve merdivenli bağlantı yollarının üzerine evlerin yerleştirildiği
  görülür. Bu nedenle evler, giriş kotunun altında bir ya da iki bodrum katı ve zemin üzerinde
  de bir ya da iki katın yer aldığı çok katlı yapılardır. Evin üzerinde yer aldığı parselin eğime
  göre aşağıda kalan güney ya da doğu kesimi bahçe olarak kullanılır. En alt bodrum katından
           görülür. Bu nedenle evler, giriş kotunun altında bir ya da iki bodrum katı ve zemin üzerinde
  da  bahçeye  çıkış  bulunur  ve  bu  kottan  yapıya  bakıldığında  3-4  katlı  heybetli  bir  konak
           de bir ya da iki katın yer aldığı çok katlı yapılardır. Evin üzerinde yer aldığı parselin eğime
           göre aşağıda kalan güney ya da doğu kesimi bahçe olarak kullanılır. En alt bodrum katından
  izlenimi edinilir.
           da  bahçeye  çıkış  bulunur  ve  bu  kottan  yapıya  bakıldığında  3-4  katlı  heybetli  bir  konak
           eğimini izleyen düz yolların ve merdivenli bağlantı yollarının üzerine evlerin yerleştirildiği
           izlenimi edinilir.
                                                         Şekil 1. Arapgir evleri genel plan tipolojisi

                                                         İncelenen evlerin girişi kimi zaman sokaktan kimi zaman bahçedendir. Yaygın olarak evlerin
                                                         iç  sofalı  plan  tipinde  olduğu  (Şekil  1)  ve  çoğunluğunun  harem  ve  selamlık  bölümlerinden
                                                         oluştuğu belirlenmiştir. (Akpınar, 1982, s.5486) Evin giriş katı ana yaşam alanını oluşturur.
                                                         Sofanın  girişe  yakın  kesiminde  hizmetli  odası,  mutfak,  hela,  kiler  bulunur.  Yapının  güney
                                                         tarafında ise odalar ve başoda yer alır. Eğimden dolayı bu kesim yer kotundan bir ya da iki kat
                                                         yüksekte  olup,  odalar bol pencereli  çıkmalarla  manzaraya  açılır.  Bazı  evlerde  selamlık
                                                         kısmında başodanın yanında “mim sofa” olarak anılan başodadan ahşap dikme ve parmaklıklı
                                                         ayrılmış bir mekan bulunur. Zemin katın üstünde çekme kat gibi olan üst katta ise birkaç oda
                                                         ve kilerin  yanı  sıra  dama  açılan  ve  “korkuluk”  denilen  bir  yarı  açık  mekan  bulunur.  Bu
                                                         mekanda kışlık erzak kurutulur. Dam, hem tarhana, pestil vb. ürünlerin kurutma için serildiği
                                                         hem de sıcak yaz aylarında gece yatmak için kullanılan alandır. Evin bodrum katlarında ise



        Şekil 1. Arapgir evleri genel plan tipolojisi    ambar, mahzen, kiler, ahır ve samanlık vb. mekanlar yer alır.
           Şekil 1. Arapgir evleri genel plan tipolojisi

  Şekil 1. Arapgir evleri genel plan tipolojisi

          Bu alana genel olarak ba-
         kıldığında  dik  eğimli  tepenin   çekme  kat  gibi  olan  üst  katta
                                       ise birkaç oda ve kilerin yanı
           İncelenen evlerin girişi kimi zaman sokaktan kimi zaman bahçedendir. Yaygın olarak evlerin
        eğimini izleyen düz yolların ve
                                       sıra dama açılan ve “korkuluk”
  İncelenen evlerin girişi kimi zaman sokaktan kimi zaman bahçedendir. Yaygın olarak evlerin
                                       denilen bir yarı açık mekan bu-
           iç  sofalı  plan  tipinde  olduğu  (Şekil  1)  ve  çoğunluğunun  harem  ve  selamlık  bölümlerinden
        merdivenli bağlantı yollarının
  iç  sofalı  plan  tipinde  olduğu  (Şekil  1)  ve  çoğunluğunun  harem  ve  selamlık  bölümlerinden
        üzerine evlerin yerleştirildiği
                                       lunur. Bu mekanda kışlık erzak
           oluştuğu belirlenmiştir. (Akpınar, 1982, s.5486) Evin giriş katı ana yaşam alanını oluşturur.
                                       kurutulur. Dam, hem tarhana,
        görülür. Bu nedenle evler, gi-
  oluştuğu belirlenmiştir. (Akpınar, 1982, s.5486) Evin giriş katı ana yaşam alanını oluşturur.
        riş kotunun altında bir ya da iki
                                       pestil vb. ürünlerin kurutma
           Sofanın  girişe  yakın  kesiminde  hizmetli  odası,  mutfak,  hela,  kiler  bulunur.  Yapının  güney
        bodrum katı ve zemin üzerinde
                                       için serildiği, hem de sıcak yaz
  Sofanın  girişe  yakın  kesiminde  hizmetli  odası,  mutfak,  hela,  kiler  bulunur.  Yapının  güney
           tarafında ise odalar ve başoda yer alır. Eğimden dolayı bu kesim yer kotundan bir ya da iki kat
        de bir ya da iki katın yer aldığı
                                       aylarında gece yatmak için kul-
        çok katlı yapılardır. Evin üze-
                                       lanılan alandır. Evin bodrum
           yüksekte  olup,  odalar bol pencereli  çıkmalarla  manzaraya  açılır.  Bazı  evlerde  selamlık
  tarafında ise odalar ve başoda yer alır. Eğimden dolayı bu kesim yer kotundan bir ya da iki kat
        rinde yer aldığı parselin eğime
                                       katlarında ise ambar, mahzen,
           kısmında başodanın yanında “mim sofa” olarak anılan başodadan ahşap dikme ve parmaklıklı
                                       kiler, ahır ve samanlık vb. me-
        göre aşağıda kalan güney ya da
  yüksekte  olup,  odalar bol pencereli  çıkmalarla  manzaraya  açılır.  Bazı  evlerde  selamlık
        doğu kesimi bahçe olarak kul-
                                       kanlar yer alır.
           ayrılmış bir mekan bulunur. Zemin katın üstünde çekme kat gibi olan üst katta ise birkaç oda
                                         Arapgir  evlerinde  yapı  mal-
  kısmında başodanın yanında “mim sofa” olarak anılan başodadan ahşap dikme ve parmaklıklı
        lanılır. En alt bodrum katından
                                       zemesi olarak yakın çevreden
        da bahçeye çıkış bulunur ve bu
           ve kilerin  yanı  sıra  dama  açılan  ve  “korkuluk”  denilen  bir  yarı  açık  mekan  bulunur.  Bu
  ayrılmış bir mekan bulunur. Zemin katın üstünde çekme kat gibi olan üst katta ise birkaç oda
                                       sağlanabilen
                                                       malzemelerin
        kottan yapıya bakıldığında 3-4

           mekanda kışlık erzak kurutulur. Dam, hem tarhana, pestil vb. ürünlerin kurutma için serildiği
                                       kullanıldığı gözlenmiştir. Böl-
        katlı heybetli bir konak izlenimi
  ve kilerin  yanı  sıra  dama  açılan  ve  “korkuluk”  denilen  bir  yarı  açık  mekan  bulunur.  Bu
                                                             Foto 3. Taş duvar örgüsü,                   Foto 4. Toprak sıvalı ahşap çıkma örneği
        edinilir.  İncelenen evlerin girişi
                                       gede kalker ve bazalt tipi ka-
                                                                       Foto 3. Taş duvar örgüsü
           hem de sıcak yaz aylarında gece yatmak için kullanılan alandır. Evin bodrum katlarında ise
        kimi zaman sokaktan, kimi za-
                                       yaçlar bulunmaktadır. (Foto 3)
  mekanda kışlık erzak kurutulur. Dam, hem tarhana, pestil vb. ürünlerin kurutma için serildiği

           ambar, mahzen, kiler, ahır ve samanlık vb. mekanlar yer alır.
        man bahçedendir. Yaygın ola-
                                       Çobanlı Mahallesi’nin doğusu
        rak evlerin iç sofalı plan tipinde
                                       ve Göl Dağı’nın etekleri ba-
                                                         Arapgir  evlerinde  yapı  malzemesi  olarak  yakın  çevreden  sağlanabilen  malzemelerin
  hem de sıcak yaz aylarında gece yatmak için kullanılan alandır. Evin bodrum katlarında ise

        olduğu (Şekil 1) ve çoğunlu-
                                       zalt yatağıdır.  Kireç taşının da
                                                         kullanıldığı  gözlenmiştir.  Bölgede  kalker  ve  bazalt  tipi  kayaçlar  bulunmaktadır.  (Foto 3)
                                       Kayakesen Köyü çevresindeki
        ğunun harem ve selamlık bö-
  ambar, mahzen, kiler, ahır ve samanlık vb. mekanlar yer alır.
                                       ocaklardan getirildiği belirlen-
        lümlerinden oluştuğu belirlen-
                                                         Çobanlı  Mahallesi’nin  doğusu  ve  Göl  Dağı’nın  etekleri  bazalt  yatağıdır.  Kireç  taşının  da
        miştir. (Akpınar, 1982, s.5486)   miştir. Toprak genel olarak killi-
                                       dir. Arapgir evlerinde taş, kerpiç
        Evin giriş katı ana yaşam alanını
        oluşturur.  Sofanın  girişe  yakın   ve ahşap ana yapı malzemele-
        kesiminde hizmetli odası, mut-  rini oluşturur. Yapıların beden
        fak, hela, kiler bulunur. Yapı-  duvarları ve taşıyıcı iç duvarları
        nın güney tarafında ise odalar   ahşap hatıllı 60-80 cm kalınlı-
        ve başoda yer alır. Eğimden    ğında taş duvardır. Çıkmaların,
        dolayı bu kesim yer kotundan   (Foto 4) yapının doğu ve güne-
        bir ya da iki kat yüksekte olup,   yinde yer alan başoda gibi me-
        odalar bol pencereli çıkmalarla   kanların sık pencere dizili cep-
        manzaraya açılır. Bazı evlerde   he duvarları ile bölme duvarları
        selamlık kısmında başodanın    ise, ahşap karkas arası kerpiç
        yanında “mim sofa” olarak anı-  dolgulu 15-20 cm kalınlığında
        lan başodadan ahşap dikme ve   ince kesitli duvarlardır. (Foto 5
        parmaklıklı ayrılmış bir mekan   ve 6) Taş beden duvarları top-
               Foto 3. Taş duvar örgüsü,                   Foto 4. Toprak sıvalı ahşap çıkma örneği
        bulunur. Zemin katın üstünde   rak sıvalı veya sıvasız olabilir.   Foto 4. Toprak sıvalı ahşap çıkma örneği
                                                  SerMimar TEMMUZ 2019                                         37
           Arapgir  evlerinde  yapı  malzemesi  olarak  yakın  çevreden  sağlanabilen  malzemelerin


           kullanıldığı  gözlenmiştir.  Bölgede  kalker  ve  bazalt  tipi  kayaçlar  bulunmaktadır.  (Foto 3)
       Foto 3. Taş duvar örgüsü,                   Foto 4. Toprak sıvalı ahşap çıkma örneği
           Çobanlı  Mahallesi’nin  doğusu  ve  Göl  Dağı’nın  etekleri  bazalt  yatağıdır.  Kireç  taşının  da

  Arapgir  evlerinde  yapı  malzemesi  olarak  yakın  çevreden  sağlanabilen  malzemelerin
  kullanıldığı  gözlenmiştir.  Bölgede  kalker  ve  bazalt  tipi  kayaçlar  bulunmaktadır.  (Foto 3)
  Çobanlı  Mahallesi’nin  doğusu  ve  Göl  Dağı’nın  etekleri  bazalt  yatağıdır.  Kireç  taşının  da
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44