Page 18 - Microsoft Word - AS 05_ch1
P. 18
19
7. เจ้าของความต้องการจําเป็น แบ่งเป็น 2 ระดับ ได้แก่ ความต้องการจําเป็นปฐมภูมิ (Primary
Needs) เป็นความต้องการจําเป็นของผู้รับบริการ (Service Receivers) ในทางการศึกษา
ส่วนใหญ่เป็นความต้องการจําเป็นของนักเรียน และความต้องการจําเป็นทุติยภูมิ (Secondary
Needs) เป็นความต้องการจําเป็นของผู้ให้บริการ (Service Providers) เช่น ความต้องการจําเป็นของ
ผู้บริหาร อย่างไรก็ตาม Witkin and Altschuld (1995) ได้เพิ่มเติมระดับความต้องการจําเป็นระดับ
ที่สาม (Tertiary Needs) ซึ่งถือว่าเป็นความต้องการจําเป็นด้านทรัพยากรและการแก้ปัญหา (Resources/
Solution)
จากความหมายของความต้องการจําเป็นและการประเมินความต้องการจําเป็นสรุปได้ว่า ประเภท
ของการประเมินความต้องการจําเป็นมีหลายประเภท ดังนั้นเมื่อต้องการประเมินความต้องการจําเป็น
ผู้ประเมินต้องคํานึงถึงวัตถุประสงค์ของการประเมินความต้องการจําเป็น เป็นตัวกําหนดทางเลือกว่า
สมควรใช้ประเภทของการประเมินความต้องการจําเป็นวิธีการใดในการประเมินให้มีความเหมาะสม
2.2.5 ขั้นตอนในการประเมินความต้องการจําเป็น
นักการศึกษาได้กําหนดขั้นตอนในการประเมินความต้องการจําเป็นไว้ ดังนี้
Stufflebeam and others (1971 : 16) ได้กล่าวถึงกระบวนการประเมินความต้องการจําเป็น
ว่าประกอบด้วยชุดกิจกรรมที่มีความเกี่ยวพันซึ่งกันและกัน 5 ชุดคือ
1. การเตรียมการที่จะทําการประเมินความต้องการจําเป็น
2. เก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการประเมินความต้องการจําเป็น
3. วิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับการประเมินความต้องการจําเป็น
4. รายงานข้อมูลเกี่ยวกับการประเมินความต้องการจําเป็น
5. การนําข้อมูลเกี่ยวกับการประเมินความต้องการมาประยุกต์ใช้
ขั้นตอนเหล่านี้ ไม่จําเป็นจะต้องเกิดขึ้นเรียงตามลําดับตายตัว เนื่องจากแต่ละขั้นตอนสามารถ
เกิดขึ้นพร้อม ๆ กัน เนื่องจากไม่สามารถหลีกเลี่ยงลักษณะของการเกิดเวียนเป็นวัฏจักรได้
Witkin and Altschuld (1995 : 14-15) ได้เสนอขั้นตอนการประเมินความต้องการจําเป็นที่
เรียกว่า Three-Phase Model โดยแบ่งขั้นตอนการประเมินความต้องการจําเป็นออกเป็น 3 ระยะ
ระยะที่ 1 ก่อนการประเมิน (การสํารวจ) เป็นระยะการเตรียมการก่อนการประเมินความต้องการ
จําเป็น ได้แก่ การกําหนดแผนการดําเนินการ การกําหนดจุดหมายหลัก การกําหนดขอบเขตหรือ
ประเด็นของความต้องการจําเป็น การระบุข้อมูลที่มีอยู่ที่เกี่ยวข้องกับขอบเขตของความต้องการจําเป็น
รวมถึงการกําหนดข้อมูลที่จะรวบรวม แหล่งที่มาของข้อมูล วิธีการ ระดับในการใช้ข้อมูล
ระยะที่ 2 การประเมิน (การเก็บรวบรวมข้อมูล) เป็นระยะการเก็บข้อมูลและความคิดเห็นเกี่ยวกับ
ความต้องการจําเป็น การจัดลําดับความต้องการจําเป็นก่อนหลัง ขั้นแรกการวิเคราะห์สาเหตุระดับที่ 12
และ 3 การวิเคราะห์และสังเคราะห์ข้อมูล
