Page 23 - Microsoft Word - AS 05_ch1
P. 23
24
สงัด (2528 : 182-189) ส่วนประกอบที่สําคัญของหลักสูตรที่ขาดเสียไม่ได้ก็คือ
1. จุดมุ่งหมายทั่วไปและจุดมุ่งหมายเฉพาะ
จุดมุ่งหมายเป็นส่วนประกอบที่มีความจําเป็นของหลักสูตรเพราะจุดมุ่งหมายจะเป็นเครื่องชี้ถึง
เป้าหมายและเจตนารมณ์ของหลักสูตรว่าต้องการให้ผู้เรียนมีคุณลักษณะเป็นเช่นใดจุดมุ่งหมายของ
หลักสูตร โดยทั่วไปจะแบ่งเป็น 2 ประเภทคือ
1.1 จุดมุ่งหมายทั่วไปเป็นจุดมุ่งหมายที่กล่าวไว้กว้าง ๆ และค่อนข้างเป็นลักษณะของปรัชญา
และเน้นที่ค่านิยมมากกว่าเน้นทางด้านจิตวิทยาหรือการเรียนการสอนโดยแสดงถึงความประสงค์หรือ
ความต้องการให้ผู้เรียนมีคุณลักษณะเป็นเช่นไร
1.2 จุดมุ่งหมายเฉพาะเน้นการประยุกต์ใช้มากกว่าที่จะกล่าวอย่างกว้าง ๆ ในเชิงปรัชญา
เช่น จุดมุ่งหมายของกลุ่มวิชาหรือรายวิชาต่าง ๆ ในหลักสูตร
2. เนื้อหาสาระและประสบการณ์เรียนรู้เป็นส่วนประกอบที่จําเป็นรองไปจากจุดมุ่งหมายของ
หลักสูตร ทั้งนี้เนื่องจากเนื้อหาสาระและประสบการณ์เรียนรู้จะเป็นสื่อกลาง (Means) ที่จะพาผู้เรียน
ไปสู่จุดมุ่งหมายของหลักสูตรที่ได้กําหนดไว้
3. การประเมินผลการประเมินผลที่กําหนดไว้ในหลักสูตร จะเป็นการเสนอแนะแนวทางการดําเนิน
การวัดและประเมินผล ที่มีความสอดคล้องและเหมาะสมกับหลักสูตรนั้น ๆ ถ้าหากไม่กําหนดวิธีการ
ประเมินผลก็อาจทําให้การใช้หลักสูตรเป็นไปอย่างไม่ได้ผลเพราะขาดเครื่องมือในการควบคุมการใช้
หลักสูตรหรือทําให้ผู้เกี่ยวข้องกับการใช้หลักสูตรไม่รู้วิธีการวัดและประเมินผลในที่สุดก็อาจสรุปออกมา
ว่าหลักสูตรประสบความล้มเหลวก็ได้
สงบ (2542 : 9) จําแนกองค์ประกอบของหลักสูตรไว้ 5 ส่วนดังนี้
1. ผลการเรียนรู้ซึ่งนิยมเรียกว่ามาตรฐานคุณภาพหรือเรียกว่าจุดประสงค์การเรียนรู้
2. ขอบข่ายเนื้อหาวิชาหรือที่เรียกว่าองค์ความรู้
3. แผนการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนหรือเรียกว่าแผนการสอนหรือกระบวนการเรียนรู้
ซึ่งเป็นองค์ประกอบสําคัญที่สุดที่ครูจะต้องคิดค้นกระบวนการที่ดีที่สุดเพื่อรับประกันว่าผู้เรียนทุกคน
จะบรรลุผลการเรียนรู้ได้ครบถ้วน
4. แผนการใช้สื่อการเรียนการสอน
5. แผนการวัดผลประเมินผล
เครือวัลย์ (2531 : 60-61) ได้กล่าวถึงองค์ประกอบต่าง ๆ ในหลักสูตรการฝึกอบรมไว้ดังนี้
1. กําหนดวัตถุประสงค์ เป็นการชี้ให้เห็นถึงเป้าหมายและความต้องการฝึกอบรมว่าต้องการ
เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้เข้าฝึกอบรมในด้านความรู้ ทักษะ หรือเจตคติอย่างใด อย่างหนึ่งหรือ
ทุกด้าน การตั้งวัตถุประสงค์จึงต้องชัดเจน วัตถุประสงค์ในการฝึกอบรมก็เช่นเดียวกันกับวัตถุประสงค์
ในการเรียนการสอน ซึ่งแบ่งได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่