Page 139 - Annual Report 2552
P. 139
ในบางกรณี โครงการขนาดใหญ่ต้องมีการนำาเข้าวัตถุดิบและเครื่องจักรอุปกรณ์จากต่างประเทศ เช่น
โครงการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชน รัฐบาลอาจเลือกกู้เงินจากแหล่งเงินกู้ทางการจากต่างประเทศ เช่น ธนาคารโลก
ธนาคารเพื่อการพัฒนาเอเชีย และรัฐบาลญี่ปุ่นผ่านองค์การความร่วมมือระหว่างประเทศของญี่ปุ่น เพื่อได้รับเงิน
กู้เงื่อนไขผ่อนปรน คือ อัตราดอกเบี้ยต่ำากว่าอัตราดอกเบี้ยตลาดและมีระยะเวลาชำาระคืนเงินกู้ยาว รวมทั้งได้รับ
การถ่ายทอดเทคโนโลยีและความช่วยเหลือทางวิชาการต่างๆ จากแหล่งเงินกู้
สำาหรับโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ กระทรวงการคลังจะพิจารณากู้เงินระยะยาวที่เริ่มชำาระคืนเงินต้น
และดอกเบี้ยในอีก 7-10 ปีข้างหน้า ซึ่งสอดคล้องกับโครงการที่ใช้เวลาก่อสร้างนาน และสอดคล้องกับหลักการ
ที่ผู้ใช้ประโยชน์จากโครงการควรจะเป็นผู้รับภาระหนี้ดังกล่าว ซึ่งในกรณีนี้ผู้รับผิดชอบภาระหนี้ คือ คนวัยทำางาน
หรือผู้เสียภาษีในอนาคต ซึ่งก็คือผู้ใช้ประโยชน์จากโครงการเมื่อโครงการก่อสร้างแล้วเสร็จและเริ่มเปิดให้บริการ
นั่นเอง
3. เพื่อรักษาเสถียรภาพและเสริมสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ
ในภาวะเศรษฐกิจปกติรัฐบาลจะดูแลส่งเสริมให้เอกชนเป็นผู้นำาในการลงทุนและนำาพาเศรษฐกิจของ
ประเทศให้ดำาเนินไปได้ แต่ในภาวะเศรษฐกิจผันผวนหรือในภาวะวิกฤตเศรษฐกิจ รัฐบาลจำาเป็นต้องใช้นโยบาย
ขาดดุลการคลังและกู้เงินเพื่อนำาเงินมากระตุ้นเศรษฐกิจและรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจ ตัวอย่างเช่น ในช่วง
วิกฤตเศรษฐกิจในปี 2540 เศรษฐกิจไทยหดตัวอย่างรุนแรง สถาบันการเงินและธุรกิจต้องปิดกิจการมากมาย
เอกชนขาดสภาพคล่อง ภาครัฐต้องใช้จ่ายเพื่อช่วยเหลือฟื้นฟูสถาบันการเงินไม่ให้ประชาชนผู้ฝากเงินต้อง
เดือดร้อน และป้องกันไม่ให้ธุรกิจและกิจการต่างๆ ของภาคเอกชนต้องล้มลง รัฐบาลจึงได้กู้เงินทั้งจากในประเทศ
และต่างประเทศเพื่อฟื้นฟูสถาบันการเงินและปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจ ซึ่งส่งผลให้หนี้สาธารณะเพิ่มสูงขึ้น
อย่างมาก
ล่าสุดวิกฤติเศรษฐกิจโลกที่เริ่มขึ้นปลายปี 2551 ส่งผลให้รัฐบาลมีความจำาเป็นอีกครั้งที่จะต้องรักษา
เสถียรภาพทางเศรษฐกิจของประเทศ โดยออกแผนฟื้นฟูเศรษฐกิจระยะที่ 1 (Stimulus Package 1: SP1) หรือ
มาตรการเร่งด่วนเพื่อชะลอการหดตัวทางเศรษฐกิจ และลดผลกระทบต่อประชาชนผ่านโครงการลดค่าครองชีพ
ในรูปแบบต่างๆ เช่น รถไฟฟรี รถประจำาทางฟรี เช็คช่วยชาติ 2000 บาท สำาหรับผู้มีรายได้น้อย และให้เบี้ย
ยังชีพแก่ผู้สูงอายุ และปัจจุบันรัฐบาลอยู่ระหว่างการดำาเนินการแผนฟื้นฟูเศรษฐกิจระยะที่ 2 ซึ่งเป็นมาตรการ
ระยะปานกลาง (Stimulus Package 2: SP2 หรือแผนปฏิบัติการไทยเข้มแข็ง 2555) เพื่อเร่งการลงทุนของ
ภาครัฐ กระตุ้นเศรษฐกิจ การจ้างงาน และเพิ่มความสามารถในการแข่งขันของประเทศในอนาคต โดยลงทุนใน
โครงการหลากหลายสาขา เช่น การคมนาคมขนส่ง ระบบโลจิสติกส์ ชลประทาน และสาธารณสุข เป็นต้น
4. เพื่อลดต้นทุนการกู้เงินให้แก่รัฐวิสาหกิจ
การค้ำาประกันเงินกู้โดยกระทรวงการคลังให้แก่รัฐวิสาหกิจช่วยให้รัฐวิสาหกิจสามารถกู้เงินทั้งจากในและ
ต่างประเทศได้ด้วยต้นทุนต่ำากว่าการกู้เงินเอง และในบางกรณีเป็นเงื่อนไขการให้กู้เงินของแหล่งเงินกู้ทางการที่
กำาหนดให้รัฐบาลค้ำาประกันเพื่อให้ได้เงินกู้เงื่อนไขผ่อนปรน ทั้งนี้ กระทรวงการคลังมิได้รับภาระหนี้ที่ค้ำาประกัน
ของทุกรัฐวิสาหกิจ รัฐวิสาหกิจส่วนใหญ่มีศักยภาพและรายได้จึงรับผิดชอบภาระหนี้โดยใช้คืนเงินต้นและดอกเบี้ย
โดยตรง
138 รายงานประจำาปี 2552 ANNUAL REPORT 2009