Page 28 - MODUL 1

5. Mental lan Katewajuhan (disiplin)
Dadi pranatacara kudu kendel, wani, lan ora isin. Supaya nduweni
mental sing kandel lan kendel sarta wani, pranatacara kudu gelem gladhi
(latihan). Katewajuhan (disiplin) uga penting banget tumrape pranatacara.
Samapta (siap) sadurunge adicara diwiwiti, lan ora kena ninggalake adicara
yen durung paripurna.

C. PERANGAN TEKS PRANATACARA
Minangka ancer-ancer yen gawe ngrengrengan teks pranatacara, para
siswa kudu ngerti pokok-pokok teks prantacara mau. Dene pokok teks
pranatacara, yaiku:

1. Pambuka
➢ Salam pambuka
Salam pambuka kanthi tembung, “Asalamualaikum Warahmatullah
wabarokatuh”, utawa tembung “nuwun kawula nuwun”.
➢ Puji syukur
Puji syukur konjuk marang Gusti ingkang Maha Kuwasa sarta ngaturake
sholawat salam konjuk marang kanjeng Nabi.
➢ Sapa aruh (sapaan)
Sapa aruh utawa aruh-aruh marang kabeh para tamu undangan.
Anggone sapa aruh mau diwiwiti saka wong sing paling tua nganti
marang sing enom, saka sing pangkate luwih dhuwur nganti sing
endhek.
2. Surasa/ancasing gati.
➢ Ancasing gati yaiku apa kang dadi tujuan saka adicara kang
dileksanakake ing wektu iku paraga pranatacara kudu ngerti kanthi
gamblang ngenani adicara apa sing dianggit dening prantacara kudu
klop karo panyuwune sing duwe gawe, sarta kudu klop karo swasanane
lan cundhuk karo tatanan adat kang ana ing bebrayan (masyarakat)
kono.
3. Panutup
➢ Ing perangan panutup iki prantacaara ngatur marang para rawuh
mungguh acara kang dirantam, sarta ngajak ngenut lakuning
pahargyan kanthi kepenak.
➢ Njaluk pangapura anggone mranatacara yen ana luput lan klerune.
➢ Salam penutup.

II. KAWRUH BASA

Pranatacara basa Jawa iku kudu nggunakake lan nguwasani sawenehing
kaprigelan kawruh basa kanthi ancas supaya bisa narik kawigatene tamu kang padha
rawuh.
A. Tembung Yogyaswara
1. Para mudha-mudhi Desa Kedungrandu dina Minggu wingi nganakaken
kerjabakti bebersih dalan desa.

28 BAHASA JAWA - SMA/MA - Kelas X Semester Genap