Page 143 - Қодирова_электрон монография 2024
P. 143
нисбатан анча пастлиги аниқланди (26-жадвал). Фосфатаза
фаоллигининг пастлигини чўл тупроқларининг фосфор билан кам
таъминланганлигига боғлиқдир.
26-жадвал
Сурхондарё воҳасининг чўл минтақаси тупроқларида
фосфатаза фаоллиги, мг Р2О5 10г тупроқда 24 соат
Кесма Тупроқ номи Чуқурлик, Йил мавсумлари
рақами см баҳор ёз куз
Термиз тумани
3 Суғориладиган тақир- 0-15 0,96 0,74 0,83
ўтлоқи тупроқ, кучсиз 15-30 0,82 0,63 0,71
шўрланган 30-50 0,52 0,40 0,45
50-70 0,36 0,28 0,31
Ангор тумани
7 Эскидан суғориладиган 0-15 1,30 1,01 1,13
ўтлоқи тупроқ, кучсиз 15-30 1,10 0,85 0,95
шўрланган 30-50 0,85 0,66 0,73
50-70 0,40 0,31 0,34
Музробод тумани
10 Янгидан суғориладиган 0-15 0,78 0,60 0,67
ўтлоқи тупроқ, 15-30 0,40 0,31 0,34
кучлишўрланган 30-50 0,16 0,12 0,13
50-70 0,06 0,04 0,05
Шеробод тумани
17 Эскидан суғориладиган 0-15 0,91 0,70 0,80
ўтлоқи-тақир тупроқ, 15-30 0,86 0,67 0,75
кучсиз шўрланган 30-50 0,38 0,29 0,33
50-70 0,20 0,15 0,17
18 Янгидан 0-15 0,60 0,46 0,52
ўзлаштирилган чўл- 15-30 0,40 0,31 0,35
ўтлоқи тупроқ, кучли 30-50 0,12 0,09 0,10
шўрланган 50-70 0,07 0,05 0,06
Қизириқ тумани
27 Суғориладиган ўтлоқи 0-15 0,56 0,43 0,48
қумли чўл тупроқ, 15-30 0,21 0,16 0,18
кучсиз шўрланган 30-50 0,12 0,09 0,10
50-70 0,08 0,06 0,06
Жарқўрғон тумани
28 Эскидан суғориладиган 0-15 0,50 0,39 0,44
тақирсимон-ўтлоқи 15-30 0,37 0,28 0,32
тупроқ, ўртача 30-50 0,17 0,13 0,14
шўрланган 50-70 0,10 0,07 0,08
Шундай қилиб, ўрганилган тупроқларда фосфатаза фаоллиги
ҳудуднинг тупроқ-экологик шароитлари, тупроқларнинг
129

