Page 143 - Қодирова_электрон монография 2024
P. 143

нисбатан  анча  пастлиги  аниқланди  (26-жадвал).  Фосфатаза
            фаоллигининг  пастлигини  чўл  тупроқларининг  фосфор  билан  кам

            таъминланганлигига боғлиқдир.
                                                                                           26-жадвал
                    Сурхондарё воҳасининг чўл минтақаси тупроқларида

                      фосфатаза фаоллиги, мг Р2О5 10г тупроқда 24 соат
               Кесма           Тупроқ номи              Чуқурлик,                Йил мавсумлари
              рақами                                        см           баҳор           ёз           куз
                                                     Термиз тумани
                  3       Суғориладиган тақир-             0-15           0,96          0,74          0,83
                          ўтлоқи тупроқ, кучсиз           15-30           0,82          0,63          0,71
                                 шўрланган                30-50           0,52          0,40          0,45

                                                          50-70           0,36          0,28          0,31
                                                      Ангор тумани
                  7       Эскидан суғориладиган            0-15           1,30          1,01          1,13
                          ўтлоқи тупроқ, кучсиз           15-30           1,10          0,85          0,95
                                 шўрланган                30-50           0,85          0,66          0,73
                                                          50-70           0,40          0,31          0,34
                                                    Музробод тумани
                 10       Янгидан суғориладиган            0-15           0,78          0,60          0,67
                              ўтлоқи тупроқ,              15-30           0,40          0,31          0,34
                             кучлишўрланган               30-50           0,16          0,12          0,13
                                                          50-70           0,06          0,04          0,05
                                                    Шеробод тумани
                 17       Эскидан суғориладиган            0-15           0,91          0,70          0,80
                           ўтлоқи-тақир тупроқ,           15-30           0,86          0,67          0,75
                             кучсиз шўрланган             30-50           0,38          0,29          0,33
                                                          50-70           0,20          0,15          0,17
                 18               Янгидан                  0-15           0,60          0,46          0,52
                            ўзлаштирилган чўл-            15-30           0,40          0,31          0,35
                           ўтлоқи тупроқ, кучли           30-50           0,12          0,09          0,10
                                 шўрланган                50-70           0,07          0,05          0,06
                                                     Қизириқ тумани
                 27       Суғориладиган ўтлоқи             0-15           0,56          0,43          0,48
                             қумли чўл тупроқ,            15-30           0,21          0,16          0,18
                             кучсиз шўрланган             30-50           0,12          0,09          0,10
                                                          50-70           0,08          0,06          0,06
                                                   Жарқўрғон тумани
                 28       Эскидан суғориладиган            0-15           0,50          0,39          0,44
                            тақирсимон-ўтлоқи             15-30           0,37          0,28          0,32
                               тупроқ, ўртача             30-50           0,17          0,13          0,14
                                 шўрланган                50-70           0,10          0,07          0,08
                    Шундай қилиб, ўрганилган  тупроқларда фосфатаза  фаоллиги

            ҳудуднинг            тупроқ-экологик              шароитлари,            тупроқларнинг


                                                         129
   138   139   140   141   142   143   144   145   146   147   148